Einleitung September V

Sep. V

Stiltingus, Joannes
Suyskenus, Constantinus
Perierus, Joannes
Stickerus, Urbanus

Acta Sanctorum Septembris, ex Latinis & Græcis, aliarumque gentium Monumentis, servata primigenia veterum Scriptorum phrasi, Collecta, Digesta, Commentariisque & Observationibus Illustrata a Joanne Stiltingo, Constantino Suyskeno, Joanne Periero, Urbano Stickero P.M., e Societate Jesu Presbyteris Theologis. Tomus V, quo dies decimus quintus, decimus sextus, decimus septimus & decimus octavus continentur.

Antwerp
Bernardus Albertus Vander Plassche 1755

[28], 1061, [68] p.; ill.

ACTA
SANCTORUM
SEPTEMBRIS
Ex Latinis & Græcis, aliarumque gentium Monumentis, servata primigenia veterum Scriptorum phrasi,
COLLECTA, DIGESTA,
Commentariisque & Observationibus
ILLUSTRATA
A
JOANNE STILTINGO,
CONSTANTINO SUYSKENO,
JOANNE PERIERO,
URBANO STICKERO P. M.,
E SOCIETATE JESU PRESBYTERIS THEOLOGIS.
TOMUS V
Quo dies decimus quintus, decimus sextus, decimus septimus & decimus octavus continentur.

ANTVERPIÆ,
Apud Bernardum Albertum vander Plassche. MDCCLV.

PETRO LEOPOLDO
REGIO PRINCIPI HUNGARIÆ, BOHEMIÆ, HIEROSOLYMÆ &c.,
ARCHIDUCI AUSTRIÆ,
DUCI BURGUNDIÆ, BRABANTIÆ, LUXEMBURGI, SILESIÆ, STYRIÆ, CARINTHIÆ, CARNIOLIÆ, MEDIOLANI &c., COMITI FLANDRIÆ, TYROLIS, HANNONIÆ, NAMURCI, &c. &c.

PETRUS LEOPOLDUS
ARCHIDUX AUSTRIÆ. etc. etc.

Tomus de Actis Sanctorum quadragesimus tertius, qui sub auspiciis Augustissimæ Imperatricis Matris Tuæ septimus editur, ad Te supplex properat, SERENISSIME ARCHIDUX, utpote nomini Tuo destinatus ab Amantissima Matre, Patrona Operis nostri gratiosissima, a nobis debita cum reverentia oblatus. Si autem nosse desideras, quid amplo illo volumine contineatur, qualesque fuerint Sancti, quorum in eodem gesta enarrantur; dicemus breviter, Sanctos fuisse conditionis, sexus, & ætatis diversæ. Principes fuerunt Luthardus Cliviæ Comes, Richardis Imperatrix, Ludmilla Bohemiæ Ducissa, Editha Angliæ Regis filia. Supremus Ecclesiæ universalis Rector fuit Victor Papa III; particularium ecclesiarum Antistites accedunt de more complures, uti & inferioris ordinis clerici, abbatesque, monachi & eremitæ, iique viri præclari & admirandi. Inter præfectos provinciarum sistet se Satyrus, S. Ambrosii frater; inter militum ductores Ferreolus tribunus; inter matronas nobiles Catharina Flisca Adurna, virtutum exercitio, quam avita nobilitate illustrior; inter Virgines multas Hildegardis miranda videbitur, utpote humano studio illitterata, & vel sic virorum & mulierum magistra. Mittimus alias Sanctorum, de quibus agitur, differentias, quia persuasum habemus, SERENISSIME ARCHIDUX, Te pro ea pietate, cujus specimina in tenera ætate dare cœpisti, magis velle intelligere, quid in omnibus Sanctis admirari valeas & imitari. Multa quidem sunt & maxime expetenda, quæ in omnibus Sanctis eluxerunt virtutum decora. At veremur, ne epistolarem brevitatem nimium excedamus, si omnia recensere voluerimus. Quapropter, missis aliis, solum ostendere conabimur, veram in omnibus Sanctis elucere sapientiam. Ea sane tam perfecta est & excellens, ut aliquando ruborem & timorem horribilem incussura sit illis ipsis, qui Sanctos in hac vita, ut miseros & insanos, despiciunt, aut etiam ut noxios calumniis onerant, & barbara ferocitate persequuntur. Illi ipsi profecto, qui stolida superbia Sanctorum simplicitatem hic irrident, dum una cum illis coram supremi Judicis tribunali consistent, vel inviti agnoscent admirabilem fuisse Sanctorum sapientiam, & summo cum ejulatu insaniam suam confitebuntur. Ut autem clarius ostendamus, veram esse Sanctorum sapientiam, accurate investigare oportet, quænam sit vera, quæ contra umbratilis tantum & falsi nominis sapientia. Illosne igitur dicemus vere sapientes, qui multa norunt acute & subtiliter disserere de rebus philosophicis, theologicis, mathematicis, qui doctis ratiociniis investigare conantur, quidquid natura habet absconditum, aut Divinitas abstrusum? Nequaquam hos sapientes dixerimus, SERENISSIME PRINCEPS, nisi cum prædictis scientiis sapientiam Sanctorum conjunxerint. Veramne sapientiam attribuemus illis, qui multa pollent rerum gestarum notitia, qui facta historica cum adjunctis locorum & temporum apte exponere, maturoque judicio vera a falsis dubiaque a certis sciunt discernere? An illis, qui multarum habent linguarum peritiam, aut potentem tam in scribendo quam dicendo facundiam, aut juris & legum insignem eruditionem, aut artis medicæ consummatam experientiam? Neque hos inter sapientes recensuerimus, si timore Dei caruerint & amore. Sapientior illis omnibus est simplex agricola, qui præter articulos fidei & doctrinam salutarem nihil didicit, modo rectius ambulare noverit per semitas, quæ ad æternam felicitatem perducunt. Indoctus fraterculus, qui totis viribus Deum diligit, immensosque quotidie thesauros sibi in cælo deponit, longe sapientior est erudito historico, facundo oratore, subtili jurisconsulto, expertissimo medico, nisi & hi divina quadam sapientia humanas scientias exornaverint. Nihilo magis vera præditos sapientia dicemus, si qui arte bellica hostes superare, si qui magna industria aurum argentumque accumulare, si qui mira dexteritate ad excelsa norunt se elevare honorum culmina. Ne hos quidem, qui morum suavitate omnium sibi amicitiam conciliant, aut moderato & prudenti imperio populorum sibi animos devinciunt, statim sapientes nominaverimus. Sublimioris ordinis est SERENISSIME ARCHIDUX, Sanctorum sapientia. Non pendet illa a multarum rerum cognitione, non ab ingenii subtilitate, non a facundia eloquii, non ab ulla arte humana, nedum ab auro, argento, hominum amicitia, aut populorum benevolentia. Ille enim sapiens est, qui ea recte novit, & accurate facit, ad quæ agenda a sapientissimo rerum omnium Conditore productus est. Ille sapiens est, qui summo studio ea exsequi laborat, quæ ipsum ad sempiternam perducent beatitatem. Qui vero mandata supremi Domini aut ignorat aut negligit, qui non studet ingredi viam, qua ad cælestem patriam pertingat, vera caret sapientia, etiamsi plurimarum rerum notitia sit imbutus, etiamsi disserendi acumine valeat aut facundia, etiamsi ad sublimia evadat honorum fastigia, aut Crœsi divitias accumulet. Etenim insipientiam suam luculenter produnt ejusmodi homines, dum vires suas exhauriunt laboribus parum aut nihil profuturis, & vix manum movere volunt aut pedem, ut cum immensis thesauris gloriam acquirant numquam interituram. Quam longe diversa sunt Sanctorum consilia! Sanctorum enim sapientiæ est oculos perpetuo habere intentos in finem, ad quem a Deo creati sunt; cum noverint, in sola finis illius assecutione omnem felicitatem suam esse positam. Ad illum igitur finem omnia desideria, studia, cogitationes, orationes, labores dirigunt: ad illum magis magisque appropinquare omni constanter conatu enituntur: ab illo persequendo nulla deterrentur difficultate, nullo avelluntur timore. Quæ vero ad ultimum illum beatissimumque finem non conducunt, quales sunt divitiæ, honores, dignitates, voluptates honestæ, aliaque vitæ commoda, nec incenso studio quærunt, dum absunt, nec vehementer diligunt, si illa possident; sed aut utuntur solum tamquam instrumentis ad beatum finem consequendum, aut abjiciunt velut onera superflua. Hæc Sanctorum sapientia, qua semper ad cælum tenditur, tanto præstantior est qualibet scientia humana, quanto cælestia terrenis omnibus sunt excellentiora. Hæc omnes Sanctorum labores reddit fructuosos, omnia ipsorum studia tam utilia, ut solis etiam desideriis & cogitationibus thesauros adipiscantur, nec temporum diuturnitate umquam minuendos, nec hominum avaritia auferendos. Quam porro fructuosa sit eximia illa Sanctorum sapientia, non alio modo clarius perspiciemus, quam si præmia Sanctorum comparemus cum lucris hominum, qui studia sequuntur plane opposita. Fieri potest, & revera non raro contingit, ut pares utrique subeant labores, ut nihilo minus se fatigent, qui cupiditatibus suis totos se permiserunt, quam qui serviunt Deo. Imo etiam graviora frequenter pericula adeunt, & durioribus se exponunt laboribus, qui anxia ambitione honorum fumos captant, aut immensa cupiditate auro argentoque inhiant, quam qui sedulo divinæ Majestati famulantur. Nec sordidos Epicuri de grege porcos excipere cogimur: nam & hos necesse est tanto gravioribus sæpe angi doloribus, quanto magis effrenata libidine voluptatibus se tradiderunt. At credamus tantisper, pares dumtaxat esse labores Sanctorum, & eorum, qui aut ambitioni, aut avaritiæ, aut voluptatibus serviunt. Prætermittamus etiam, priores ex futurorum bonorum exspectatione continuam haurire consolationem, posteriores vero conscientia male factorum, velut sagitta lateri inhærente, perpetuo cruciari. Nihil dicamus de horrendis inferorum cruciatibus, qui impiorum capitibus semper impendent. Solum consideremus mercedem Sanctorum laboribus paratam, & stipendia laborum, quæ obtinent ambitiosi, avari, luxuriosi. Multum fortasse cuipiam dixisse videbimur, si cum stipendio supremi militiæ præfecti aut regni cujusdam gubernatoris mercedem Sanctorum comparaverimus, aliorum vero lucrum cum gregarii militis aut vilissimi operarii diurna mercede. At revera parum dixerimus: nec dubitamus asserere, differentiam esse multo majorem. Consequatur ambitiosus honores, quos ingenti anxietate venatur: ascendat ad dignitates, quas tanto persequitur desiderio. Quid tandem, iis obtentis, habebit? Cumulum fortasse laborum & dolorum, molestaque tædia, ex aliorum invidia ipsisque dignitatibus nascitura. Fingamus tamen, reperiri nonnullum, qui honoribus fruatur sine onere, qui dignitates possideat sine tædio, qui major sit invidia, qui tantos denique ex ambitione sua fructus percipiat, quantos illa promittere magis potest, quam dare. Quamdiu durabit ista qualiscumque felicitas, cum vita certe terminanda? Jam vero & avaro concedamus, quantum nec coacervare potest nec sperare. Habeat cistas, conclavia, domos integras auro plenas: sitim expleat insatiabilem, si potest. Careat anxia sollicitudine conservandi acquisita, & amittendi timore. Noverit solum, se moriturum, & nihil ex omnibus secum ablaturum. Pari rursum utamur liberalitate cum voluptatum mancipiis. Fruantur quotidie, quibus libidini obsequantur. Nullus ipsorum obsistat desideriis, nullus cupiditatibus frenum imponat. Nec infamia notentur apud homines, nec morborum molestiis a voluptatibus avocentur, donec advenerit moriendi hora. Intelligis, SERENISSIME ARCHIDUX, me longe plura & majora ambitiosis, avaris, & libidinosis concedere, quam ullus eorum consequi umquam potuit. Vel sic tamen nihil habebunt præter umbras bonorum, si qualiacumque eorum bona in comparationem veniant cum veris Sanctorum lucris. In hac autem comparatione pro certo habere debemus, nullum esse alicujus pretii bonum, nisi illud & diuturnum sit & stabile. Quis enim inter bona magnopere expetenda id censeat, si cui in scena principis aut regis personam agere liceat, si princeps scenicus multos habeat stipatores proceresque lateri adhærentes? Nemo sane tam est insipiens, ut magni faciat dignitatem illam personati principis, quia nec vera est nec stabilis. Jam vero, si dignitas illa scenica, dum cum vita hominis comparatur, brevissima apparet, si nec stabilis nec vera, quia tam cito aufertur; quanto magis omnes mundi dignitates, quas consequuntur ambitiosi, omnia auri argentique pondera, quæ congregant avari, omnes voluptates, quibus se ingurgitant luxuriosi, exiguo & quasi nullo tempore amatores suos magis decipiunt, quam delectant, si comparentur cum bonis æternis, quæ accipiunt Sancti? Nam horum felicitas, ubi obtenta est, stabilis perseverat: post mille annos, post mille annorum millia, non tantum ad finem accedet, quantum puer unius diei accessit ad senectutem. Quare si tota hominis etiam longævi vita cum æterna Sanctorum beatitate conferatur, non nisi punctum temporis efficiet, & multo minorem æternitatis partem constituet, quam actio comica vitæ humanæ. Si vero, SERENISSIME ARCHIDUX, excellentiam quoque cælestium bonorum, quibus fruuntur Sancti, expendere velimus, plura sane cogitanda erunt, quam dicenda. Neque enim Regia munificentia utitur Deus; sed magnificentia divina servos suos exaltat. Non cibo aut potu, quem oculus vidit, non concentu musico, quem auris audivit; sed torrente voluptatis cælestis, quam humana inscitia nequit cogitare, illos perpetuo recreat & oblectat. Non bonis, quæ mortales appetunt, sed multo præstantioribus, quæ in thesauris suis habet recondita, Sanctorum desideria sic implet, ut iis sine tædio semper delectentur, perfectamque obtineant beatitatem, nec timore aut dolore, nec ulla adversitate umquam minuendam. Si quis igitur cum hac Sanctorum beatitate quamcumque felicitatem terrenam comparare voluerit, tantumdem fecerit, acsi pictos homines conferret cum viventibus, umbras cum rebus. Quapropter Sancti, qui cælestium bonorum excellentiam probe intelligunt, præ illis terrena omnia, sicut aranearum telas aut formicarum cellas, contemnunt. Dedimus, SERENISSIME PRINCEPS, pro tenuitate ingenii nostri adumbratam quamdam imaginem, aut potius umbram exilem præclaræ illius Sapientiæ, qua Sancti securas sibi vias aperuerunt ad immensam gloriam & beatitatem sempiternam. Si virium nostrarum esset omnem pretiosæ illius margaritæ splendorem & pulchritudinem oculis Tuis objicere; totus procul dubio in amorem & desiderium ejusdem exardesceres. Illam certe sapientiam studiose quæsiverunt mireque amarunt Augustissimi Majores Tui, Caroli, Leopoldi, Ferdinandi. Illam pari ardore diligunt, cunctisque regnis & imperiis præponunt Augustissimi Genitores Tui, Teque & verbis & exemplis, ad eamdem diligenter quærendam invitant. Nos vero, dum præsentem de Actis Sanctorum tomum devotissimo animo ad Te deferimus, SERENISSIME ARCHIDUX, votis precibusque simul divinam imploramus Clementiam, ut, patrocinante cum Sanctis omnibus beatissima Virgine Maria, sospitem Te ad ætatem maturiorem provehere, diuque cum Augustissimis Parentibus & Serenissimis Fratribus ac Sororibus incolumem conservare, & non modo Sanctorum Sapientia exornare, sed & bonis omnibus ex illa orituris uberrime cumulare dignetur.

SERENISSIME ARCHIDUX

���SERENITATIS TUÆ ARCHIDUCALIS

Devotissimi Clientes
JOANNES STILTINGUS
CONSTANTINUS SUYSKENUS
JOANNES PERIERUS
���SOCIETATIS JESU.

SYNOPSIS TOMI QUINTI DE ACTIS SANCTORUM SEPTEMBRIS.

[Praefatio]

Tomus hic Operis de Actis Sanctorum quadragesimus tertius quatuor complectitur dies, decimum quintum Septembris & tres subsequentes; Sanctos vero aut Beatos nominatim expressos octoginta & novem, quos more nobis consueto in classes divisos breviter recensebo.

EX STATU ECCLESIASTICO.

Primus dignitate in hoc statu fuit Victor Papa III, ante Pontificatum dictus Desiderius abbas Casinensis, qui supremam illam dignitatem diutius recusavit, quam gessit. Egregia Viri gesta ex Chronico Casinensi data sunt, & aliunde etiam illustrata. Episcopos variæ provinciæ plures protulerunt: Mediolanum in Italia habet Eustorgium, a S. Ambrosio laudatum; Panormus in Sicilia Mamilianum, in insula quadam maris Etrusci defunctum, quem ex Actis diversis, majori cum varietate quam fide exaratis, nonnulli perperam geminare voluerunt. Aper episcopatum præclare gessit Tulli Leucorum in Lotharingia; Albinus Lugduni, Principius Cenomanis, Ferreolus Lemovicis, Sinerius Abrincis, omnes in Gallia. De horum gestis non multa innotuerunt; omnia tamen diligenter conati sumus colligere. Beatis etiam annumeratur Ludovicus Alamandus, S. R. E. Cardinalis & archiepiscopus Arelatensis, qui magis innotuit, maxime in concilio Basileensi. Gesta ejus in illo concilio exponimus, non approbamus: at ostendimus, primas ipsum habuisse partes in abolendo schismate, & pace concilianda Ecclesiæ, eoque studio aperte improbasse, quæ contra Romanos Pontifices gesta erant in concilio Basileensi. Redonensis in Armorica episcopus creditur Desiderius, qui Roma rediens in Galliam, a prædonibus occisus est cum Regnifrido aut Rainfrido diacono, & miraculis claruit. Utriusque Acta inedita damus & illustramus. Lambertus Trajectensis in Brabantia episcopus plures habuit Vitæ scriptores, eaque de causa præclaræ ipsius virtutes prolixius sunt expositæ. Quatuor Vitas diversorum scriptorum edimus, iisque adjungimus, quidquid repertum fuit apud alios ad elucidanda Sancti gesta opportunum. Cum Lamberto ab impiis occisi sunt Petrus & Andoletus, de quibus ea occasione breviter actum. Clarum in Scotia & celebre est nomen Niniani, Candidæ Casæ episcopi, qui Pictos Australes ad fidem convertit. Acta tamen insignis hujus Viri non carent fabulis; ideoque a nobis omissa sunt. Fideliores virtutum suarum præcones habuit posterioribus seculis Thomas a Villanova, ex Ordine Eremitarum S. Augustini, Valentinus in Hispania archiepiscopus. Vitas Thomæ tres impressimus, duas perbreves Latine exaratas, tertiam pleniorem ex Hispanico sermone in Latinum transtulimus. Accedit & Bulla summi Pontificis, qua Thomas solemni judicio Sanctis annumeratus est: & Acta hunc in finem composita materiam scribendi auxerunt. Inter episcopos, quos Orientalis Ecclesia huic volumini obtulit, doctrina, scriptisque & martyrio eminuit Methodius, qui Chalcide in Græcia ad palmam pervenisse dicitur. Eumenius, Gortinensis in Creta episcopus, in Thebaïde defunctus creditur. Heraclides & Myro episcopi fuerunt in Cypro, ibique martyrio coronati creduntur. Unum presbyterum dedit Asia Minor, Philotheum nempe in vico Myrmice defunctum, & thaumaturgum a Græcis dictum. Roma vero presbyteros habet Nicomedem martyrem, cujus Acta compendio tantum data; Justinum martyrem, cujus acta edita; & Abundium, qui una cum Abundantio diacono passus. Hisce Acta, quæ edidimus, etiam adjungunt Marcianum & Joannem martyres. Alter diaconus Emila cum Hieremia passus est Cordubæ in Hispania, Saracenis ibidem Christianos persequentibus: illorum certamina breviter scripsit S. Eulogius, presbyter Cordubensis, qui deinde in eadem persecutione martyr occubuit.

EX STATU MONASTICO.

Præter Victorem Papam, & Thomam a Villanova, quos vita monastica cathedræ dedit, tomus hic continet plures, quos status ille ad cælum transmisit. Inter antiquiores ex hisce eminuerunt præclaris virtutibus duo abbates in Gallia, Aichardus aut Aichadrus, Gemeticensis in Normannia, cujus geminam dedimus Vitam; & Rodingus vel Chraudingus, Bellilocensis in Campania, qui similiter varios habuit Vitæ scriptores; sed una ex illis tantum data est. Abbas etiam verisimiliter fuit Rithbertus aut Raimbertus, qui colitur in abbatia S. Walarici; licet aliqui episcopum crediderint. Qui in eodem monasterio & Abbatis-Villæ colitur Sevoldus, minus etiam notus est, ut dici non possit, an fuerit monachus. Reginaldus eremita, qui in provincia Andegavensi prope Flexiam clientibus suis beneficum se exhibet, nullum quoque nactus est vitæ suæ scriptorem. Rolandus de Medicis, qui vitam duxit anachoreticam, & hominibus diu ignotam, tandem sub vitæ finem innotuit. Vita breviter conscripta est ab auctore contemporaneo, a nobis ex Ms. edita, una cum miraculis post mortem patratis, a notario fideliter scriptis. Cultus Rolandi, cujus corpus Bruxeti inter Parmam & Placentiam quiescit, tanto diligentius probari debuit, quanto ignotius martyrologis fuit Rolandi hujus nomen. Martyribus etiam non caruit status monasticus: nam monachus fuit Rogellius, Cordubæ sub Saracenis passus, & fortasse Servio-Deo, martyrii socius, ejusdem fuit instituti. Ad statum Regularem etiam pertinet Petrus Arbuesius, Canonicus Regularis Cæsaraugustæ in Hispania. Hic primus fuit in Aragoniæ regno Judaicæ & hæreticæ pravitatis inquisitor constitutus: quod munus dum pie & studiose exercebat, illustrem consecutus est martyrii palmam, Judæorum machinatione ab impiis sicariis in ipso templo cæsus. Restant Beati duo ex Ordine S. Francisci, ambo prodigiis illustres in Vita & post mortem. Primo laudati Ordinis seculo floruit Gandolphus, cognomen sortitus a Binasco, patria sua, defunctus vero Politii in Sicilia, ubi innumera clientibus undique accurrentibus beneficia patrocinio suo præstitit. Vita post elevatum corpus ab ipso episcopo scripta, miraculaque deinde addita, ut lector studiosus inveniet. Omnium ætate postremus est Josephus, a Cupertino dictus, quia Cupertini in regno Neapolitano primam lucem hausit, Auximi in Marchia Anconitana præterito seculo defunctus; mirabilibus tamen Dei favoribus & gratiis inter primos certo venit numerandus. Nam & cælestem corpore vivo spargebat odorem, & ita mente in Deum rapiebatur, ut animi impetum mirabili per aëra volatu corpus frequenter sequeretur. Hæc sane duo rarissime in Vitis Sanctorum, qui alias miraculis multum claruerunt, curiosus lector inveniet. In Vita autem Josephi, quæ ex Actis ad Beatificationem, ut loquimur, confecta sunt, prodigia illa aliaque plurima iis confirmata sunt testimoniis, ut nequeant viri prudentis dubitationi esse obnoxia.

EX STATU SECULARI.

Hic status plures offert martyres, quam confessores. Roma habet cum Lucia Geminianum, quos Siciliæ attribuere nonnulli voluerunt. Romæ item passi sunt Narcissus & Crescentio. Romanus martyr etiam est Leontius; cujus corpus ad Murense in Helvetia monasterium fuit translatum. Priscianus coronam obtinuit Nuceriæ in Italia. Gislemerius, Thebææ legionis miles, ut creditur, Burgi S. Domnini in Italia colitur. Inter martyres Galliæ illustris est Ferreolus, militum tribunus, Viennæ comprehensus, & prope Viennam sepultus, sed forte Brivate in Arvernia gladio cæsus. Valerianus Trenorchii in Burgundia passus est. Floscellus puer M. Belnæ, item in Burgundia, colitur. Nonnulli etiam Galliæ adscripserunt socios martyrii Valerianum, Macrinum, & Gordianum; sed de loco martyrii non satis constat. Britanniæ martyres sunt Socrates & Stephanus, de quibus pauca innotuerunt, uti & de præcedentibus aliquot. Notiora sunt gesta Nicetæ Gothi, qui illustrem consecutus est palmam in Gothia ultra Istrum. In Thracia passi sunt Maximus, Theodotus, & Asclepiodote femina. Archius & Archion martyres Nicomediæ in Bithynia coronam obtinuerunt. At locus, ubi martyrio vitam finivit Porphyrius, plane est ignotus. Luthardum, Cliviæ comitem, non gladius persecutoris, sed egregiæ virtutes ad cælum transmiserunt. Satyrum, S. Ambrosii Mediolanensis fratrem, eximiæ item ornarunt virtutes, & dilectissimum fecerunt Ambrosio.

EX FEMINEO SEXU.

Præter feminas cum viris martyrio coronatas, restant aliæ plures enumerandæ. Martyres sunt Sophia & Irene; Agathoclia ancilla; Melitina, Marcianopoli in Mœsia martyrio coronata; & Ariadne, Phrymnesiæ in Phrygia Salutari. Dulcissima Sutrii in Etruria Pontificia colitur, ut virgo & martyr; Innocentia Arimini in Æmilia. Celebrior est Columba sanctimonialis, Cordubæ in Hispania sub Saracenis passa, quæ certaminis sui præconem habuit S. Eulogium. Longe celeberrima est Euphemia virgo & martyr Chalcedonensis, multorum elogiis laudata. Clarissimæ hujus Virginis certaminibus nebulas offudit inconsiderata crisis, dum illi alterius cujusdam Acta fuerunt attributa, & deinde vulgaria Euphemiæ Acta severo nimis judicio improbata, quod cum alienis illis non consonent. Colitur eodem die Euphemia Auriæ in Gallæcia, de qua dubitamus, an non sit eadem cum Chalcedonensi. Martyribus etiam annumeratur Ludmilla vidua, ducissa Bohemiæ, & avia S. Wenceslai ducis, quæ odio introductæ in Bohemiam religionis Christianæ perempta fuit. Christianis virtutibus viam sibi ad cælestem gloriam fecerunt Theodora matrona Romana; Oranna vel Oranda virgo, culta cum socia anonyma in Lotharingia; Camela aut Camella in Occitania; Einbetta, Vorbetta, & Villbetta, item Virgines, Argentorati in Alsatia; Eugenia virgo abbatissa in Monte S. Odiliæ, Alsatiæ cœnobio: Alsatiam item vita & morte sua illustravit Richardis imperatrix, quæ vel in ipso matrimonio virginitatem conservavit. Editha seu Eadgitha virgo, Edgari Angliæ regis filia, Religiosæ vitæ latebras omnibus mundi illecebris præposuit, & Wiltoniæ in Anglia ad meliorem vitam transivit. Hildegardis virgo, & virginum magistra in Monte S. Ruperti prope Bingium, in diœcesi Moguntina insigni nominis celebritate claruit non minus quam virtutibus & miraculis. Mirabilis quoque est vita & sanctitas Catharinæ Fliscæ Adurnæ, viduæ Genuensis, quæ generis sui claritatem virtutum splendore superavit & illustravit. Tot illa habuit virtutum suarum præcones & vitæ scriptores, ut copia hic magis timenda fuerit, quam inopia. Quare ex omnibus unam illam, quæ ex Actis Canonizationis composita fuit sermone Italico, in Latinum convertimus, & sic edidimus.

Ceterum, cum nonnulla in hoc tomo illustraverit P. Urbanus de Sticker, & Operi immortuus sit, breve saltem dabimus illius Viri elogium, eaque occasione de duobus aliis etiam defunctis, qui partem aliquam habent in tomis præcedentibus, mentionem faciemus.

FACULTAS R. P. PROVINCIALIS
SOCIETATIS JESU FLANDRO-BELGICÆ,
ET SUMMA PRIVILEGII CÆSAREI.

Cum Edictis Philippi II Hispaniarum Regis, deinde Serenissimorum Archiducum Alberti & Isabellæ, Belgii Principum, rursumque Philippi III, ac novissime Caroli II Regum, confirmatis 2 Decembris 1692, & 19 Julii 1694, Provincialibus Societatis Jesu, per Flandrobelgicam pro tempore futuris, potestas facta sit eligendi typographos & bibliopolas, qui, ad aliorum quorumcumque exclusionem, soli imprimere ac reimprimere, & vendere possint libros & Opera quælibet, rite approbata, curantibusque ejusdem Societatis Patribus edita aut porro edenda, sub consueto suæ Majestatis Privilegio, non aliter impetrando, quam in scriptis obtenta & præexhibita licentia prædicti Provincialis; idque sub gravibus pœnis, in contraventores aut aliter impressa importantes statutis, ut latius in ipsis patentibus litteris apparet: cum etiam sua Cæsarea Majestas idem valere voluerit in ditionibus, S. R. Imperio subjectis;

Ego infrascriptus Societatis Jesu per Flandrobelgicam Præpositus Provincialis, potestate ad hoc mihi facta ab Adm. R. P. N. Præposito Generali Ignatio Vicecomite, concedo Bernardo Alberto vander Plassche facultatem sic imprimendi, & per se aliosque vendendi infrascriptum Opus, ex more nostræ Societatis (quod hisce attestor) recognitum & approbatum; videlicet, Tomum Quintum de Actis Sanctorum Septembris, collectis & illustratis per Joannem Stiltingum, Constantinum Suyskenum, Joannem Perierum, & Urbanum Stickerum P. M., Societatis nostræ presbyteros Theologos. In quorum fidem hasce, manu propria subscriptas, consuetoque nostri officii sigillo munitas, dedi Antverpiæ XVIII Julii MDCCLV.

JOANNES BAPTISTA TYBERGHEIN

SUMMA PRIVILEGII REGII.

Cæsareæ & Regiæ Catholicæ Majestatis diplomate sancitum est, ne quis, præter voluntatem Joannis Stiltingi e Societate Jesu, ejusve ad illustranda Sanctorum Acta Adjutorum & Successorum, ullo modo imprimat vel recudi faciat, ex parte vel in totum, Tomos eorumdem, de argumento illo vel jam editos vel porro edendos; aut alibi excusos excudendosve invehat, venalesve habeat: qui secus faxit, confiscatione exemplarium, & aliis gravibus pœnis mulctabitur; ut latius patet ex litteris, Bruxellæ datis die XXVI Septembris anno MDCCLIII.

Signat���J. H. HENRICY.

Et ego Joannes Stilting Societatis Jesu, permitto Bernardo Alberto vander Plassche, ut Tomum Quintum de Actis Sanctorum Septembris, nostro permissu apud ipsum impressum publicet. Datum Antverpiæ XVIII Julii MDCCLV.

APPROBATIO ORDINARII.

Legi Mensis Septembris tomum quintum, continentem quatuor dierum, nempe decimi quinti & trium sequentium, Acta Sanctorum collecta, digesta & illustrata a RR. PP. Joanne Stiltingo, Constantino Suyskeno, Joanne Periero, & Urbano Stickero P. M., præmature defuncto, Societatis Jesu Presbyteris Theologis. Eadem encomia, quæ in approbatione tomi præcedentis annotavi, etiam hunc tomum plurimum commendant; quare & eumdem luce publica dignissimum censeo. Datum Antverpiæ X Julii MDCCLV.

J. F. DE BRUYN Præses Seminarii Episcopalis, Cathed. Ecclesiæ Canonicus Grad., Exam. Synod., librorum Censor.

PROTESTATIO AUCTORUM.

Quod identidem protestati sunt decessores nostri in hoc de Actis Sanctorum Opere, se servatas velle Urbani Papæ VIII Constitutiones; neque suis, aliorumve huc relatis Commentariis aliud pondus tribui, quam sit historiæ, ab hominibus errori obnoxiis scriptæ: idem ante hunc Quintum tomum Septembris denuo protestamur.

BREVE ELOGIUM
PP. URBANI DE STICKER, PETRI DOLMANS, ET JOANNIS VANDE VELDE P. M.

Quandoquidem huic tomo præfixum est nomen P. Urbani Stickeri, qui magno animo parique diligentia Acta Sanctorum illustrare nobiscum cœperat, & Vitas aliquot ad prelum paraverat, quando improviso morbo correptus, ad felicem, ut speramus, æternitatem translatus est; æquum esse existimamus, ut perbrevem saltem de Viro egregio demus notitiam scripta ipsius lecturis. Pro scriptis, ex quibus præcipua est Vita illustrata S. Catharinæ Fliscæ Adurnæ, consuli poterit hic ipse tomus, in quo omnia continentur, notata ad marginem litteris U. S. Acta B. Victoris III præ manibus habuit, & partim illustravit; sed morte abreptus non perfecit. Quo usque autem in iis progressus sit P. Urbanus, colliget studiosus lector ex litteris ad marginem positis. Quod vero spectat ad mores & varia munia, quæ Stickerus obiit in Societate nostra, antequam cœpit in Actis Sanctorum laborare, ea breviter relata sunt in Litteris ad Superiores Societatis Jesu per totam provinciam de morte ipsius missis. Hasce igitur, ne fiam prolixior, solum hic recito. Datæ sunt anno 1753, die XXVI Octobris, ubi nocte præcedente obierat.

Heri quadrante post decimam vespertinam divina providentia nobis in flore ætatis eripuit P. Urbanum de Sticker, qui magnum sui reliquit desiderium non solum apud nostros & consanguineos, sed apud alios quoque omnes, quibus innotuerat. Laborare cœpit a septemdecim fere diebus maligna febri & vehementibus pectoris angustiis, ex malo ortis interno, quod ipsi non satis novisse videntur medici, quodque omnem eorum industriam & diligentiam tandem irritam fecit. In difficili morbo mire eluxit pietas & religio P. Urbani, maxime quando extrema morientium subsidia eidem administratæ sunt: nam, suscepto sacro Viatico, ipse instanter petiit, ut continuo etiam sacro oleo ad luctam inungeretur: deinde vero ubi omnia pie erant peracta, sine ullo timoris indicio & cum gaudio divinæ misericordiæ gratias agebat de beneficio obtento, quod se semper Deum flagitasse præsentibus Patribus & Fratribus dictitabat. Natus erat Dunkercæ XXV Septembris anni 1717, Societatem ingressus Mechliniæ IV Octobris 1733. Litteras humaniores perdidicit annis sex, philosophiam duobus, theologiam quatuor. Magni vero ingenii specimina dedit in omnibus studiis, famamque acquisivit non vulgaris capacitatis ad omnia Societatis officia. At magis etiam in docendo, & varia munia obeundo facillimi ejus ingenii præstantia enituit. Dum enim litteras politiores septem annis docuit, varia poëmata Superiorum jussu composuit, & typis edidit, suppresso tamen nomine, iisque eam laudem promeruit, ut facilis & elegans poëta audiret jam ante susceptos sacros Ordines. Sacerdotio initiatus, absolutoque sacræ theologiæ curriculo, Bruxellis anno uno & medio Latinus orator ad optimates dixit, eodemque tempore per medium annum Gymnasio Bruxellensi præfuit: tunc quoque non raro ad concionem lingua vernacula perorabat, paratus ad nutum superiorum in quacumque necessitate aliorum vices supplere. Translatus a cathedra Latina ad philosophiam anno item uno & medio Antverpiæ docendam, non minus erat promptus ad Latine dicendum, quando Latinus orator Antverpiæ erat impeditus. Peracto philosophiæ cursu ordinario, missus est Ipras, theologiam docturus in seminario episcopali. Verum, cum ante inchoata ibidem studia theologica Patres Bollandistæ novo egerent adjutore, & P. Urbanum peterent, superiorum mandato remissus est Antverpiam sub initium Octobris anni 1751 ad Acta Sanctorum continuanda. In eo munere, cui post duos annos immortuus est, industriam suam capacitatemque & diligentiam omnibus probavit; magnamque spem fecit, perruptis primis difficultatibus, Opus egregie promovendi. At mors immatura spem de ipso conceptam subito abrupit, & non aliam reliquit consolationem, quam quod merito confidamus, felici morte ad consequenda laborum suorum præmia translatum esse. Quippe erat P. Urbanus solidis ornatus virtutibus, magna scilicet caritate, qua omnium necessitatibus libentissime serviebat; tenera conscientia, cujus nævos frequentissima confessione expiabæt; insigni religione, qua incruentum Sacrificium tam constanter quotidie offerebat, ut ne in villa quidem suburbana illud umquam prætermittere sit visus; illustri pietate in sanctissimam Dei Genitricem, cujus effigiem numquam insalutatam transibat, similique amore in Sanctos omnes, pro quorum gloria laborabat, & quorum patrocinio multum confidebat. Demum, ut multa paucis complectar, Christiana humilitate, religiosa obedientia, sinceri animi candore, aliisque virtutibus Christianis & religiosis, quas enumerare longum esset, verum se Christi Domini & S. Ignatii discipulum ostendebat, & omnibus in amoribus erat. Hæc quidem omnia ingentem nobis spem ingerunt de anima P. Urbani ad meliorem vitam translata. Attamen, ut Societatis consuetudini & fraternæ caritati fiat satis, precor Ram. Vam., solita Societatis suffragia suis indicere ne graviter. Antverpiæ XXVI Octobris 1753.

Si gesta & mores P. Petri Dolmans, viri sane laudatissimi, utcumque exponenda susciperem, amplissimum esset concinnandum elogium. Verum, cum exiguam tantum in Opere nostro partem habeat, & justa de causa non perrexerit Acta Sanctorum usque ad mortem illustrare, ad nos minus spectat prolixo elogio Virum hunc commendare, quam ad illum, qui Bibliothecam Societatis aliquando est continuaturus. Itaque brevissimam tantum dabo notitiam de viro, quem ab annis fere viginti & octo familiariter nosse cœpi & venerari. Hoc autem sine ullius invidia generatim asserere me posse existimo, toto illo tempore in provincia Flandro-Belgica multos mihi notos fuisse probitatis & eruditionis laude præstantes; nullum mihi innotuisse, qui majori aut eruditionis, præsertim theologicæ, aut vitæ sanctitatis fama floruerit, quam pro diversis ætatis gradibus utraque laude semper floruit Dolmansius. Adeo apud nostros aliosque omnes, qui virum satis noverant, ab ipsa juventute usque ad mortem vir Sanctus audiit, & pro ætate aut capacissimus aut eruditissimus. Natus erat prope Trajectum ad Mosam, Societatem juvenis ingressus Mechliniæ anno 1714. Studia humaniora ante Religionis ingressum, philosophiamque & theologiam in Societate, uti & sermonem Græcum & Hebraicum didicit. Litteras humaniores ibidem de more docuit ante sacerdotium, & rursum aliquot annis post sacerdotium susceptum; deinde philosophiam, sacram Scripturam, & theologiam exposuit summa cum laude eruditionis non vulgaris. Anno 1736 circa Pascha a cathedra theologica Lovanio transiit Antverpiam ad continuandum Bollandi de Actis Sanctorum Opus: quem laborem rogatus libenter suscepit, hac inter alias ratione, ut mihi ipse tum declaravit, quod speraret eo officio immunem se fore ab omni Societatis præfectura suscipienda: nam non diu ante actum fuerat de officio Rectoris ipsi injungendo. Cœpit igitur P. Petrus diligenter versari in lustrandis Sanctorum Actis, & Vitas aliquot digessit & illustravit pro tomo IV Augusti; sed brevi sensit, infirmum nimis sibi pectus esse ad laboriosa illa studia perferendum. Continuavit tamen laborem, quantum potuit, ad annum & medium, sed afflicta semper valetudine, donec omnes judicarent expedire, ut discederet a studiis valetudini suæ adeo adversis. Itaque suo non minus quam aliorum judicio Acta Sanctorum deseruit, non tamen sine dolore: missusque in patriam ad confirmandam valetudinem, Trajecti ad Mosam triennio fere habitavit, ibique ministrum & procuratorem Collegii interim egit. Confirmata valetudine, rediit anno 1740 Lovanium, ubi sacram theologiam rursum triennio docuit. Anno 1743 constitutus est rector collegii & domus tertiæ probationis Liræ in Brabantia, sequenti anno Socius adjunctus præposito Provinciali, & demum anno 1745, die XXV Octobris toti Provinciæ Flandro-Belgicæ præpositus. Expleto laudabiliter triennio, quo præfecturam provinciæ de more gessit, enixe rogavit, ut sibi liceret sine ulla præfectura privatam ducere vitam Mechliniæ, quemadmodum mihi ipse eodem tempore declaravit; sed exauditus non est, jussus vero Mechliniensi collegio, & tirocinio præesse. Dum autem huic collegio præsideret, defunctus est præpositus generalis Societatis nostræ Franciscus Retz; habitisque sequenti anno comitiis provincialibus, electus est Dolmansius, ut Romæ in comitiis generalibus locum provincialis Præpositi, ob senectutem ad tantum iter invalidi, suppleret. Qua de causa anno 1751 cum duobus sociis electoribus profectus est Romam, interfuitque congregationi generali, in qua Societatis nostræ Præpositus electus est Ignatius Vicecomes, nuper magno cum luctu totius Societatis defunctus. Absolutis comitiis, in quibus non minor apud Patres congregatos fuit fama Dolmansii, quam semper fuit in Provincia nostra, iter cum sociis resumpsit, in Belgium rediturus. At in ipso itinere in gravem incidit morbum, perlatusque Bononiam, desperantibus de vita eidem conservanda medicis, extremis Sacramentis munitus fuit, & post aliquot dies placide, ut semper vixerat, obdormivit in Domino, die XXIX Septembris anni 1751. Ingens fuit luctus de obitu optimi Patris, non solum toti Provinciæ nostræ, sed omnibus etiam peractæ congregationis Patribus, qui Virum maximi faciebant, & summo amore prosequebantur, ut deinde ex multis illorum intellexi.

Quæ in Actis Sanctorum scripsit Dolmansius, continentur tomo quarto Augusti, præfixis ad marginem litteris P. D. Prior est brevis Sylloge de S. Porphyrio. Sequuntur illustrata Acta S. Auctoris Trevirensis, S. Oswini Northumbriæ regis & martyris, sanctorum martyrum Cordubensium Leovigildi & Christophori, ac demum ceteris prolixior Vita B. Goberti monachi Villariensis in Brabantia.

Venio ad P. Joannem Vande Velde, cujus Opera exstant in tomo primo & secundo Septembris, quibus & viri nomen præfixum. Natus erat Antverpiæ, ubi & litteras humaniores tanta diligentia didicit, ut sex annis consequentibus primo donatus præmio abiret. Societatem ingressus Mechliniæ anno 1727, mores a pueritia innocentissimos solidis virtutibus egregie expolivit, & philosophiam deinde Antverpiæ, theologiam Lovanii audivit pari semper sedulitate & præstantis subtilisque ingenii commendatione. Cum interim sacerdos consecratus esset P. Joannes, insignemque pro ætate eruditionis famam tam docendo quam studendo acquisivisset, absolutis anno 1742 studiis omnibus, missus est Antverpiam, ut Acta Sanctorum diligenter perlustraret, & paulatim illustrare inciperet. Paruit libenter præpositi provincialis mandato, etiamsi alia ipse cogitasset, alia dudum desiderasset. Fervens enim studio infideles ad Deum convertendi, in Americam aut Indiam trajicere cupiebat ad lucrandas Deo animas, eamque missionem ardenter flagitarat, seque aliquando obtenturum sperabat. Interim diligenter cœpit Acta Sanctorum considerare, ac deinde etiam ad prelum parare, usque ad annum 1747 Operi nostro insistens. Toto autem eo tempore tot nobis dedit virtutum exempla, totque sanctæ vitæ indicia, ut nullus ei convixerit, qui non crediderit virum eximia sanctimonia ornatum. Cupiebat eo anno præses provinciæ strenuum operarium in Americam destinare, noveratque pristinum Veldii desiderium, numquam plane depositum, etiamsi alias contentissimus in studiis suis viveret. Rogat igitur P. Joannem, an eam acceptare velit provinciam, & mox habet consentientem. Hac occasione ab Actis Sanctorum discessit, substituto in locum ejus alio socio, & in Hollandiam profectus est, ut opportunam transfretandi occasionem nancisceretur. Ne vero otiosus exspectaret, cœpit Groningæ sacra ministeria obire pro sacerdote Societatis nostræ infirmo. Hæc dum agit magna caritate, qua fervebat, gravi ipse correptus est morbo, eoque post accepta consueta morientium Sacramenta die XXV Augusti ejusdem anni 1747 ex hac vita ad æternam decessit. Observatum est Groningæ, ultima verba, quæ scripsit, hæc fuisse: Educ de custodia animam meam, ad confitendum nomini tuo. Scripta P. Joannis Veldii non enumero, cum nomen ipsius præfixum legatur tomis primo & secundo Septembris, in quibus illa designantur litteris J. V., ad marginem positis. Ceterum quæ de sanctitate morum Dolmansii & Veldii brevissime dixi, nota sunt in tota provincia nostra Flandro-Belgica, ut nequaquam timere debeam, ne quis credat, me vel minima exaggeratione usum.

INDEX SANCTORUM AD TOMUM V SEPTEMBRIS.

A

Abundantius cum Abundio. Vide Abundius.

Abundius presbyter, Abundantius diac., Marcianus, Joannes MM. Romæ Comm. Præv. § I. Sanctorum in Martyrologiis memoria: Acta a variis edita & edenda 293. § II. Sanctorum natales & conditio: tempus martyrii incertum 295. § III. Cultus Sanctorum antiquissimus: ecclesiæ illis erectæ; loca aliquot reliquiis ipsorum nobilitata: dubia quædam discussa 298. Passio, auctore anonymo, ex manuscripto Bodecensi, collato cum Actis editis a Cardulo & Juditha Luti 300. Appendix. De variis translationibus sacrorum corporum, locisque, quibus reliquiæ eorumdem concessæ sunt. Cap. I. De prima translatione ex ecclesia Arianensi: Pars I. Dubia quædam de translationis auctore & tempore discutiuntur 303. Pars. II. Prima inventio atque Translatio ex codice Arinianensi descripta, & a Fulvio Cardulo S. J. edita 305. Cap. II. De translationibus aliis, reliquiisque ad varias ecclesias missis 307

Agathoclia ancilla mart. ex Fastis Romanis & Græcis 482

Aichardus seu Aichadrus, abbas Gemeticensis in Normannia. Comm. Præv. § I. Nomen Sancti in Fastis; cultus antiquus & hodiernus; translatio corporis; miracula & beneficia 80. § II. Vitæ tres, quando & a quibus conscriptæ, & quæ hic dandæ 83. Vita Suspecta, auctore anonymo monacho Gemeticensi, ex codice Ms., collato cum editione Mabillonii. Prologus 85. Cap. I. Sancti patria, parentes, educatio, professio monastica, virtutes, exstructio Quinciacensis cœnobii 86. Cap. II. Missis a S. Filiberto nuntiis subjectionem suam confirmat S. Aichardus 89. Cap. III. S. Aichardus eligitur successor S. Filiberti in Gemeticensi abbatia 91. Cap. IV. Sancti ad Gemeticenses profectio; regiminis exordia, miracula, visiones 93. Cap. V. Varia prodigia ac mirabiles visiones; mors dimidiæ partis Gemeticensium monachorum 95. Cap. VI. Postrema Sancti gesta & felix obitus 99. Vita brevior, auctore ignoti nominis & ætatis, ex Ms. Ultrajectino S. Salvatoris 100

Albinus episc. conf., Lugduni in Gallia. Sylloge. De cultu, reliquiis, ætate & gestis 44

Andoletus cum Lamberto. Vide Lambertus.

Aper episc. conf., Tulli Leucorum in Belgica prima. Comm. Præv. § I. Sancti memoria in Martyrologiis & ecclesiasticus cultus: Vita & Miracula incerto auctore, uno vel pluribus scripta, & recudenda: alia Sancti elogia 55. § II. Fabula de episcopatu ejus sub Adriani imperio rejecta: distinguendus est ab Apro S. Paulini Nolani amico: tempus aditi ac per mortem depositi episcopatus utcumque assignatum 58. §III. Sancti patria: an is idem sit cum amico S. Sidonii Apollinaris: ecclesia ab eo ædificari cœpta, in qua sepultus est, a successore perficitur 61. § IV. Ecclesia Sancto dicata, & monasterio aucta: cetera huc spectantia: aliæ ecclesiæ ipsi sacræ: corpus translatum, relatum, absconditum & repertum: reliquiæ alio delatæ, & miraculis illustratæ 63. Vita auctore incerto, ex editis a Calmeto & Martenio. Auctoris Præfatio. Caput unicum. Sancti patria, gesta, episcopatus, miracula, obitus & sepultura 66. Miracula post mortem S. Apri, auctore item anonymo, forte eodem biographo. Cap. I. Claudus ab utero, mulier cæca & contracta, aliique cæci sanati; depulsi ex energumenis dæmones 70. Cap. II. Ager per miraculum monasterio Sancti vindicatus: lapsus e templi fastigio incolumis servatus: Ludelmi episcopi mors: corpus Tulli depositum, & in ecclesiam suam clam relatum atque absconditum 73. Cap. III. Sancti corpus a S. Gerardo episcopo inventum & solemniter elevatum: quædam miracula in ipsa elevatione & post eam facta 77

Archeon cum Archio. Vide Archius.

Archius & Archeon mart. Nicomediæ in Bithynia 45

Ariadne mart., Prymnesiæ in Phrygia Salutari, ex Martyrologio Romano & Fastis Græcis 469

Asclepiodote cum Maximo &c. Vide Maximus.

C

Camella aut Camela virg., in vico S. Camelæ diœcesis Mirapicensis in Occitania 314

Catharina Flisca Adurna vidua, Genuæ. Comm. Præv. § I. Sanctæ, a multis laudatæ, biographi, eorumque fides: variæ Vitæ, Italice primum conscriptæ ac deinde in alias linguas translatæ, exemplaria: Acta Sanctæ unde hic danda: auctores adhibendi 123. § II. Expenditur severior Bailleti censura de Vita Sanctæ: encomia aliquot de ejus sanctitate & doctrina: brevis Operum Sanctæ notitia 126. § III. Illustrissimi Sanctæ natales; parentes; educatio; virtutes & donum orationis in tenera ætate: desiderium induendi habitum religiosum 129. § IV. Sanctæ cum Juliano Adurno conjugium: ob mariti dissonos mores affligitur & ad res seculares convertitur: Sanctæ ad primum vitæ fervorem reditus 131. § V. Dicta Bailleti de pœnitentia, juxta rigorem canonum a Sancta obita, de frequenti Eucharistiæ sumptione & communione sub utraque specie examinantur & refutantur 134. § VI. Prodigiosum Sanctæ jejunium; pœnitentiæ opera suscepta; servitium ægris impensum: ecstases aliæque mirabiles Dei in ipsa operationes 137. § VII. Admirabiles divini amoris in Sancta operationes: Bailleti in his censura discutitur & convellitur 140. § VIII. Continuatur Bailletianæ censuræ discussio & confutatio 142. § IX. Sanctæ, longo tempore a solo Deo directæ, mirabilis vitæ innocentia, a biographo asserta, expenditur 145. § X. Referuntur nonnulla ex Vita antiquiore de supremo morbo Sanctæ: dies illius emortualis inquiritur 147. Vita, auctore anonymo, ex processibus canonizationis Italice conscripta & Latine reddita, ex editione Romana, anni MDCCXXXVII, Interprete U. S., Prologus 149. Cap. I. Natales & educatio Sanctæ: desiderat religiosum habitum: a parentibus nuptui datur: vita primis decem annis in conjugio acta 150. Cap. II. Perfectionis semitam relegit: pœnitentiæ opera corporisque maceratio suscepta: Sanctæ, a Deo edoctæ, diuturnum & admirabile jejunium 153. Cap. III. Pauperibus per civitatem sparsis, dein ægrotis in nosocomio inservit: virtutes heroïcæ, quibus in utroque munere effulsit Sancta 156. Cap. IV. De insigni amore Sanctæ in Deum, ejusque admirabili cum ipso conjunctione 158. Cap. V. Sanctæ erga Jesum in Eucharistia latentem amor ac desiderium singulare: horror odiumque peccati omnis 162. Cap. VI. Sanctæ erga proximum amor: ut ægroto impatienti, proprio item marito, morbi dolores non ferenti, cum divina voluntate conformationem, & utriusque salutem a Deo impetrarit 164. Cap. VII. Sanctæ humilitas; voluntatis ejus cum divina consensio: ecstases, visiones, aliique favores ipsi concessi 168. Cap. VIII. Ultimus Sanctæ morbus & pretiosa mors: initia & progressus cultus ejus 171. Cap. IX. Miracula ad Sanctæ invocationem recenter impetrata: solemnis canonizatio 175. Gloria Posthuma. § I. Sanctæ gloria multis revelata: cultus statim ab obitu inchoatus: sepultura, variæque sacri corporis, a corruptione immunis, translationes 176. § II. Quid Julius II senserit de S. Catharina? Processus pro ejus Canonizatione instituti: cultus immemorabilis probatus: concessum Officium & Missa 179. § III. Catharina Sanctis solemniter adscribitur a Clemente XII, cujus Bulla recensetur 181. § IV. Publicæ venerationis monumenta Sanctæ erecta: miracula nonnulla tum ex Vita prolixiore tum ex processibus desumpta 188. § V. Nomina testium & eorum dicta nonnulla in confirmationem trium miraculorum a Sede Apostolica probatorum 190. § VI. Miracula alia ex instrumentis canonizationis excepta; nomina testium, aliaque adjuncta 192

Columba virgo sanctimonialis M. Cordubæ in Hispania. Comm. Præv. § I. Sanctæ memoria in Martyrologiis: hujus, non Senonensis, aut alterius, celeberrimus cultus in Hispania 618. § II. Vita & Passio a S. Eulogio scripta: notitia Tabanensis monasterii, in quo vixit, quodque destructum flevit: factum Martyris mirabile: corpus ubi asservetur 620. Vita et Passio, auctore S. Eulogio, presb., mart. ex ejusdem Memoriali Sanctorum lib. 3, cap. 10. Cap. I. Virginis natales & patria: virtutis studium in seculo: rejectæ nuptiæ: ingressus & vita in monasterio Tabanensi 622. Cap, II. Virginum cœtus in urbem translatus: rerum cælestium & martyrii desiderium in Sancta vehementer accensum: gloriosa confessio & martyrium: corpus e fluvio receptum & tumulatum 624

Crescentio cum Narcisso. Vide Narcissus.

D

Desiderius episc. Regnifridus, aut Rainfridus diacon. mart. in Alsatia. Comm. Præv. Locus, ubi Sancti coluntur: eorum in Martyrologiis memoria & cultus: Acta scripta & edenda 788. Acta, auctore anonymo, ex duobus Mss. invicem collatis 789

Dulcissima V. M. Sutrii in Etruria Pontificia, ex Ferrario 313

E

Editha seu Eadgitha, virg. sanctimonialis Wiltoniæ in Anglia. Comm. Præv. § I. Sanctæ memoria in sacris Fastis & cultus: Vita edenda, quid censendum sit de tribus aliis Edithis, quæ eodem seculo in Anglia sanctitate fulsisse dicuntur 364. § II. Illustres Sanctæ parentes: chronotaxis vitæ examinata: Vita monastica, gestaque usque ad mortem: corporis elevatio: miraculum ab Harpsfeldio relatum 367. Vita, Auctore, ut creditur, Gotselino monacho, ex Ms. Rubeæ-Vallis 369

Einbetta, Vorbetta & Villbetta virg. Argentorati in Alsatia. Sylloge. De scriptoribus, unde hausta est Sanctarum notitia; de reliquiis & cultu 315

Emila Diac. & Hieremias MM. Cordubæ in Hispania. Syll. Hist. De cultu, & martyrio per S. Eulogium scripto 102

Eugenia virg. abbat., Hohenburgi, seu in Monte S. Odiliæ in Alsatia. Sylloge. De illustri Sanctæ stemmate, cultu & reliquiis 332

Eumenius episc. Gortynensis, forte defunctus in Thebaïde, ex Martyrologiis Græcis & Latinis 786

Euphemia virg. & mart. Chalcedone in Bithynia. Comm. Præv. § I. Brevia quædam Sanctæ elogia: ejus memoria in sacris Fastis, & cultus diebus variis 252. § II. Tempus martyrii S. Euphemiæ: magnifica basilica eidem seculo IV structa prope Chalcedonem: mirabilia ibi patrata usque ad translationem corporis 255. § III. Corpus Sanctæ metu Persarum Constantinopolim translatum, ibique depositum in æde Sanctæ dicata: aliæ ibidem S. Euphemiæ ecclesiæ: corpus mari demersum, sed receptum & in Lemno servatum, ac deinde relatum Constantinopolim 258. § IV. De reliquiis, locis sacris, & festivitatibus S. Euphemiæ in variis urbibus ac provinciis 260. § V. Acta antiqua; quæ vindicantur: eadem a Metaphraste paululum mutata: Acta per Asterium scripta, sunt alterius Euphemiæ: Historia Inventionis item edenda 263. Acta, ex codice Ms. bibliothecæ regiæ Parisiensis, interprete J. S. Cap. I. Sæviente persecutione Diocletiani, S. Euphemia cum aliis quadraginta novem Chalcedone capitur; fidem omnes professi torquentur: deinde sola Euphemia ad rotas & ad ignem damnata, in hisce manet illæsa 266. Cap. II. Reducta in carcerem Euphemia, SS. Sosthenes & Victor martyrio coronantur: Euphemia, aliis tormentis subjecta sine læsione, tandem feris exposita, martyrium complet 271. Historia corporis sæpius translati, auctore Constantino Tii episcopo, ex codice Ms. bibliothecæ Vaticanæ, una cum interpretatione Latina per Surium edita, nonnihil correcta. Cap. I. Leo Isauricus in hæresim lapsus, corpus S. Euphemiæ, miraculis clarum, in mare projicit: illud vero a duobus piis nautis e mari levatur, agnoscitur, & in Lemno insula deponitur 274. Cap. II. Irene imperatrix Sanctæ ecclesiam profanatam restituit: reliquias vero ipsius Constantinopolim e Lemno referendas curat 280. Expositio Tabulæ pictæ de martyrio sanctæ cujusdam Euphemiæ, auctore Asterio episcopo Amaseno, ex editione Ruinartii 283. Appendix de S. Euphemia V. M. culta Auriæ in Gallæcia. Cultus Euphemiæ, quæ forsan est eadem cum Chalcedonensi 285

Euphemia Auriæ in Gallæcia culta, forte eadem 285

Eustorgius I episc. conf. Mediolani in Insubria Comm. Hist. Criticus § I. Sancti memoria in variis Martyrologiis varie relata: ejus cultus, Missa & Officium: Vitæ, quarum nulla a nobis excudenda 774. § II. Tempus & ordo, quo Sanctus episcopatum Mediolanensem tenuit 776. § III. Examinantur, quæ de Sancti patria, professione in seculo, modo episcopatus aditi, & translatis per ipsum Sanctorum Magorum corporibus, perperam perhibentur: jacet in ecclesia sui nominis 778

F

Ferreolus episc. conf., Lemovicis in Gallia 783. Vita, auctore anonymo, ex editione Labbei cum Ms. collata 785

Ferreolus mart. Viennæ in Gallia. Comm. Præv. § I. Sanctus ab antiquis memoratus, & vetusto cultu honoratus: ecclesiæ eidem dicatæ, reliquiæ translatæ 760. § II. Acta alia jam edita, alia scripta: utraque danda: martyrii locus dubius 763. Acta, ex editione Ruinartii, cum Surii editione collata 764. Acta altera, aut eadem potius ex Mss. 766. Addenda. Die XVIII Septembris pag. 767 ad Acta S. Ferreoli M. 1060

Floscellus puer mart., qui colitur Belnæ in ducatu Burgundiæ. Comm. præv. De cultu, translationibus, tempore martyrii, & Actis 478. Passio, ex editione Mombritii 481

G

Gandolphus conf. presb. Ord. S. Francisci, Politii in Sicilia. Comm. præv. § I. Memoria B. Gandolphi in aliquot Martyrologiis: Vita scripta & edita per modum Dialogi, recudenda sine parergis una cum miraculis: processus pro canonizatione impressus, e quo alia danda 701. § II. Quædam in Actis omissa supplentur & examinantur 703. Vita, auctore Jacobo episcopo, ex editione Politiensi anni 1632. Cap. I. Beati virtutes generatim: vita religiosa in Ordine Minorum: propositum vitæ solitariæ: prædictiones, prædicationes, miracula, & pius obitus 704. Cap. II. Auctore incerto, sed contemporaneo. Sepultura Beati: miracula ante corporis elevationem facta 707. Cap. III. Beati corpus anno 1320 elevatum, & gemina ipsius festivitas instituta 709. Cap. IV. Miracula post elevationem corporis facta 710. Cap. V. Prosecutio miraculorum ad sepulchrum, aut patrocinio Beati factorum 714. Cap. VI. Prosecutio miraculorum eorumdem 717. Appendix. De cultu, reliquiis et miraculis recentioribus. Cap. I. Gemina quotannis Beati festivitas, magna cum solemnitate & populi concursu: alia in honorem Beati per annum fieri solita 719. Cap. II. Sacellum B. Gandolphi: corpus honorifice servatum, & sæpius visitatum 721. Cap. III. Antiquæ imagines, altaria, ecclesiæ & cultus in aliis etiam locis: miracula quædam recentiora 724

Geminianus cum Lucia. Vide Lucia.

Gislemerius mart., legionis, ut fertur, Thebææ miles, Burgi S. Domnini in Italia. Sylloge. Loci notitia: Sancti memoria & cultus apud Burgenses ex Ferrario: adjuncta incerta 313

Gordianus cum Valeriano. Vide Valerianus.

H

Heraclides & Myro episc. MM. in Cypro Insula. Sylloge, ex Martyrologiis & Vita S. Auxibii 467

Hieremias cum Emila. Vide Emila.

Hildegardis virgo, magistra sororum Ord. S. Benedicti in Monte S. Ruperti juxta Bingium in diœcesi Moguntina. Comm. præv. § I. Acta S. Hildegardis jam edita, & illius auctores: alia quædam ex Ms. edenda: Vita supplenda in hoc Commentario maxime ex Sanctæ scriptis 629. § II. Natales, pueritia, vita monastica in Monte S. Disibodi: visionibus a pueritia illustratur, easque demum scribere cogitur: quo modo Opera sua scripserit 631. § III. Aucto monialium numero, S. Hildegardis fundat cœnobium in Monte S. Ruperti: non vidit ibi S. Bernardum, nec regulam Cisterciensem amplexa est: Scripta Sanctæ ab Eugenio III probata: finitum Opus Scivias 634. § IV. Fama Sanctæ multum inclarescit: ad ipsam scribunt S. Bernardus, Conradus Romanorum rex, multi episcopi, quibus illa liberrime respondet 638. § V. Ad Sanctam scribunt Anastasius IV & Adrianus IV, Romani Pontifices, Fredericus imperator, episcopi, abbates, aliique multi, quibus respondet 641. § VI. Sancta a multis personis consulta de occultis & arcanis, quæ sine revelatione divina scire non poterat 644. § VII. Sancta a multis congregationibus consulta de iis, quæ emendari possent, aut etiam de arcanis aliis, & invitata ad monita conscribenda 650. § VIII. Sancta etiam consulta de quæstionibus theologicis, scripturisticis, aliisque ad fidem vel ad mores spectantibus 655. § IX. Multi ad Sanctam scribunt, ut preces, consolationem, monita, aliaque similia obtineant; quibus illa rescribit 657. § X. Epistolæ quædam S. Hildegardis ad Philippum abbatem Parcensem, & hujus ad ipsam ex Ms.: gesta cum S. Gerlaco: aliæ Epistolæ serius ad Sanctam datæ cum responsis ejusdem 661. § XI. Sancta monasterium suum omni onere liberat: energumena ibi liberata: ob sepulturam cujusdam olim excommunicati Sanctæ ecclesia interdicto subjecta 664. § XII. Varia S. Hildegardis itinera, & loca, ubi fuit, exposita. Fundat cœnobium Eibingense 669. § XIII. Scripta S. Hildegardis multorum elogiis celebrata: scriptorum enumeratio: aliqua eidem afficta 672. § XIV. Mors Sanctæ figenda anno 1179: sepultura: reliquiæ, destructo cœnobio S. Ruperti, ad Eibingense translatæ: miracula: tentata canonizatio, sed non perfecta: nomen Martyrologiis adscriptum, & cultus 676. Vita auctoribus Godefrido & Theodorico monachis, ex editione Coloniensi & Surii, collata cum Ms. Bodecensi. Præfatio. Liber I. De gestis Sanctæ. Cap. I. Sanctæ natales, pueritia visionibus illustrata: vita monastica sub Jutta magistra 679. Cap. II. Fundat cœnobium in Monte S. Ruperti prope Bingium, illudque cum Sororibus suis inhabitat: pergit perpetuis visionibus illustrari 681. Liber II. De visionibus Sanctæ. Prologus. Cap. I. Sancta Latini sermonis ignara, libros tamen Latine scribit: visionibus a pueritia gaudet: eas cogitur scribere: multos consilio juvat & monitis, & suas recte dirigit 683. Cap. II. Sancta in visione discit locum ad fundandum monasterium, eaque occasione multa patitur: Deum tamen in omnibus adjutorem habet & consolatorem 685. Cap. III. Morbi mirabiles Sanctæ, instructio monialium, conversio male suspicantis philosophi: visiones variæ 687. Liber III. De miraculis & morte beata. Prologus 690. Cap. I. Sancta varios patrocinio suo sanat ægrotos, etiam aliquos absentes: exponit litteras divinitus productas: adit multa loca pro populi salute 691. Cap. II. Diuturnus S. Hildegardis morbus: mulier nobilis, quæ a dæmone obsessa, & frustra ad varia loca fuerat ducta, in ejus monasterio liberatur 692. Cap. III. Gravis morbus Sanctæ, quæ in visione sanatur: beneficia variis præstita: mors & sepultura miraculis honestata 695. Acta Inquisitionis de virtutibus et miraculis, ex Ms. Bodecensis cœnobii Regularium S. Augustini, diœcesis Paderbornensis 697

I

Innocentia V. M. Arimini in Æmilia. Sylloge. Cultus Sanctæ legitimus: tempus martyrii & alia pleraque, quæ de Sancta memorantur, incerta: sitne diversa ab ea, quam colunt Vicentini 310

Joannes cum Abundio. Vide Abundius.

Josephus a Cupertino, Ordinis Minorum Conventualium S. Francisci presb., Auximi in Marchia Anconitana. Comm. præv. § I. Vitæ illius Italice scriptæ, quarum una edenda, aliæ usui futuræ: humiles natales ejus, & vitæ chronotaxis usque ad susceptum sacerdotium 992. § II. Magnis animi angustiis biennio exercetur, & mirabiliter liberatur: accersitur Neapolim a sacra inquisitione: Romam liber dimittitur: gesta ibidem 995. § III. Assisium missus, magnas animi angustias ibi patitur: Romam revocatur: redit Assisium: quædam acta ibidem 997. § IV. Miracula aliquot Assisii ab eo patrata, & in Vita edenda prætermissa, aut minus exposita 999. § V. Beati scientia divinitus accepta, frequentes ecstases sublimesque raptus, & suavissimus odor testimoniis comprobantur 1001. § VI. Jussu sacræ inquisitionis Romanæ ex conventu Assisiensi sui Ordinis ad Capucinorum ad Petram-Rubeam abducitur 1005. § VII. In conventu Petræ-Rubeæ miraculis elucens, ob nimium populi concursum ad conventum Foro-Semproniensem transfertur; inde ad Montem-veterem, ex quo Forum-Sempronii redit 1007. § VIII. Alexandro VII Papa mandante, suis redditus, reliquum ætatis suæ Auximi transigit: vitæ illius brevis chronotaxis 1008. § IX. Beati sepultura, & aliquot brevia elogia per scriptores synchronos 1011. § X. Causa beatificationis illius introducta, & a Benedicto XIV Papa feliciter perfecta 1012. Vita, auctore Angelo Pastrovicchio, ex Processibus Italice edita. Cap. I. Beati natales & pia pueritia, tirocinium apud Capucinos; inde dimissus, fit Tertiarius apud Fratres Conventuales S. Francisci, deinde novitius clericus; professus, sacerdotio initiatur 1015. Cap. II. Severioris vitæ genus auspicatus, magnis animi angustiis premitur, & liberatur: accusatus apud sacros inquisitores, Neapoli se purgat: Romam mittitur, atque inde Assisium 1017. Cap. III. Assisii variis afflictionibus exercetur: evocatur Romam; redit Assisium: aliquot mirabiles illius raptus in variis locis 1019. Cap. IV. Amor ejus in Deum, animique cum illo conjunctio, & efficaces preces: principis Brunsvicensis conversio: caritas proximi, arcanorum notitia &c. illustrata 1023. Cap. V. Beati amor & fiducia in Deiparam miraculis illustrata: angelica castitas & fragrantia: summa paupertas spontanea 1026. Cap. VI. Beati heroïca obedientia, miraculis & animalium obsequio clara: sapientia divinitus accepta: mira arcanorum cognitio 1029. Cap. VII. Varia Beati vaticinia: apparitiones ipsi factæ: sanctitas etiam a dæmonibus contestata: miracula aliquot: illustrium personarum ad ipsum accessus 1032. Cap. VIII. Humilitatem eximie colit: Innocentii X PP. jussu ad Capucinos ad Petram-Rubeam transfertur: hinc ad conventum Foro-Sempronianum, ad quem post aliquam in Monte-veteri moram revertitur 1037. Cap. IX. Alexandri VII. Papæ jussu Ordini suo restituitur, & ad conventum Auximanum non sine prodigiis reducitur: gesta ejus ibidem usque ad supremum morbum 1039. Cap. X. Mors sua ab ipso prædicta: supremus morbus: beatus obitus & celebris sepultura 1042. Cap. XI. Acta pro canonizatione ipsius & ejusdem solemnis beatificatio: varia miracula ac beneficia per ipsum impetrata 1044.

Appendix

I. De Miraculis aliquot, ex Vita Italica, auctore Dominico Bernino 1047. Appendix II. De Miraculis aliquot recentioribus, ex Vita Italica, auctore Paulo Antonio Agello. Cap. I. Moribundus sanatus, idemque voti negligens, castigatus, ac denuo sanatus: energumena mirabiliter liberata: mulier ex mamilla periclitans, sanitati reddita 1051. Cap. II. Varii morbi & corporis mala per Beati imaginem, reliquias & invocationem subito curata 1054. Cap. III. Alia miracula ac beneficia per ejusdem patrocinium impetrata 1057

Irene cum Sophia. Vide Sophia.

Justinus presb. mart. Romæ. Comm. præv. § I. Sancti memoria diversis diebus in Martyrologiis, & cultus 470. § II. De reliquiarum translatione Frisingam: deque reliquiis in aliis civitatibus 472. Acta, ex Ms. Vallicellensi 474

L

Lambertus seu Landebertus, episcopus Trajectensis & mart., & ea occasione BB. Petrus, Andoletus &c. Leodii in Belgio. Comm. Præv. § I. Notitia septem biographorum Sancti, quibus Reinerus non est accensendus: Vitæ quatuor edendæ 518. § II. Sancti patria & illustres parentes, nomen & baptismus: fabulæ de ejusdem nutrice 521. § III. Sancti Pueri educatio: an sub S. Landoaldo? Ejusdem institutio sub S. Theodardo: hujus corpus ab illo Legiam allatum 523. § IV. Electio ejus ad episcopatum Trajectensem, actaque in eo usque ad exsilium 525. § V. Sancti Episcopi e sede sua expulsio, intruso Faramundo: secessus Stabuletum, & illustre obedientiæ & tolerantiæ exemplum 528. § VI. Sancti Episcopi in sedem suam restitutio per Pippinum Heristallum: cura diœcesis & episcopales virtutes 531. § VII. Apostolatus ejus apud Taxandros: incerta quædam de ejusdem gestis cum S. Willibrordo, & apud Mechlinienses 533. § VIII. Sancti martyrium, de cujus tempore variant sententiæ, anno DCCIX probabilius illigandum: fabulæ de SS. Sergio & Huberto: responsio ad argumenta objecta 536. § IX. Causa martyrii alia a duobus primis biographis, alia a ceteris assignata 539. § X. Causa martyrii a Godeschalco & Stephano tradita asseritur, & ad argumenta aliter sentientium respondetur 542. § XI. Martyrii locus & adjuncta: BB. Petri & Andoleti martyrium expenditur: eorumdem corpora antiquitus honorata: poëtæ anonymi narratio 546. § XII. Translatio sacri corporis Leodio Trajectum; sepultura ibidem miraculis clara: cultus ejus & ecclesiæ Leodii: parricidarum pœna divinitus prædicta 549. § XIII. Corporis translatio per S. Hubertum facta Trajecto Leodium: ejusdem tempus & adjuncta quædam 551. § XIV. Miracula quædam in Leodiensi ecclesia antiquitus facta: Ægidii narratio de Normannis divinitus territis &c. discussa: nova ecclesia exstructa 554. § XV. Sacri feretri cum parte corporis translatio ad castra Leodiensium ante Bullionium: miracula ea occasione patrata 557. § XVI. Lipsanothecæ solemnis adventus in castra: Hugonis morbus divinitus inflictus, pœnitentia & pia mors: castri deditio 560. § XVII. Lipsanotheca non sine miraculis Leodium relata, & pretiose exornata: festum annuum decretum: duæ aliæ victoriæ: Officia instituta 562. § XVIII. Inspectio corporum S. Lamberti, Petri & Andoleti: S. Lamberti capitis solemnis circumlatio: eorumdem sacrorum corporum publica exhibitio 564. § XIX. Partes Sancti capitis Romæ, ac forte etiam Friburgi in Brisgoia: alterius Sancti corpus est, quod Pisauri in Italia, uti & illud, quod in diœcesi Gerundensi in Catalonia asservari dicitur 567. § XX. Insignes Sancti reliquiæ in abbatia Lætiensi: aliæ etiam alibi & loca aliquot ipsi dicata 569. § XXI. Sancti memoria in Martyrologiis, festa & Officia de eodem in variis diœcesibus 572. Vita Prima, auctore Godeschalco, diacono Leodiensi seculo VIII, ex editione Mabillonii, collata cum Ms. Prologus. Cap. I. Sancti natales & institutio: episcopatus Trajectensis, & ex eodem expulsio: gesta Stabuleti 574. Cap. II. Sancti in sedem suam restitutio & cura pastoralis: Taxandrorum conversio; ejus martyrium 576. Cap. III. Sacri corporis Trajectum translatio & sepultura: Leodiense cubiculum miraculis illustratum: binæ ecclesiæ erectæ: pœna parricidarum ejus: idem corpus Leodium relatum & depositum 578. Vita Secunda, auctore Stephano episcopo Leodiensi, ex vetusto codice nostro P. Ms. 16, collato cum editione Chapeavilli. Prologus 581. Cap. I. Nobiles Sancti natales: præclara institutio: episcopatus Trajectensis, & ex eo depulsio 582. Cap. II. Secessus in monasterium, & vita ibi septennio acta: ejectio Faramundi, Sanctique in sedem suam restitutio 584. Cap. III. Sancti episcopales virtutes: diœcesis ab eo lustrata: Taxandri ad Christum adducti: martyrium: corporis translatio & sepultura prodigiis clara 586. Vita Tertia, auctore Sigeberto Gemblacensi, ex Ms. Rubeæ-vallis & Hagiologio Brabantinorum. Cap. I. Illustres Sancti parentes: institutio apud SS. Landoaldum & Theodardum: corporis & animi dotes: corpus S. Theodardi translatum Leodium 589. Cap. II. Sancti episcopatus Trajectensis, Ecclesiæ & regno utilis: episcopi & abbates ipsi synchroni: expulsio e sede sua: vita monastica Stabuleti 591. Cap. III. Sancti in sedem suam restitutio, & cura pastoralis: Taxandri ab idolis ad Christum adducti: S. Landradæ sepultura per ipsum miraculo clara 594. Cap. IV. Pippinus ob ductam Alpaidem pellicem correptus: pollicis odium & insidiæ: Sancti, illa instigante, martyrium 596. Cap. V. Corporis sepultura Trajecti: Dodonis & sociorum pœna: miracula Leodii facta, & ecclesia ibi ædificata: Corpus eo translatum: Grimoaldi cædes divinitus punita: Nortmanni a sacro corpore repulsi: auctoris observatio: tempus martyrii 600. Vita Quarta, auctore Nicolao, canonico Leodiensi seculo XII, ex editione Joannis Chapeavilli. Prologus 602. Cap. I. Sancti illustres & pii parentes, & institutio sub SS. Landoaldo & Theodardo: hujus corporis translatio Trajectum ab eo facta: in episcopatum successio 603. Cap. II. Episcopatus a Sancto egregie administratus: ejusdem depulsio e sede sua: Vita septennio acta Stabuleti 605. Cap. III. Reditus ad episcopalem cathedram suam: disciplina ecclesiastica restituta: Taxandri, aliique ad Christum adducti: congressus cum S. Willibrordo 608. Cap. IV. Belisiensis parthenon, Sancto auctore, a S. Landrada conditus: ejusdem virginis apparitio, & sepultura miraculose ab eodem procurata: SS. Hubertus & Oda ad sanctimoniam inflammati 610. Cap. V. Pippini cum Alpaïde pellicatus reprehensus: S. Huberti Romana profectio: antiquus Legiæ situs, & S. Lamberti in ea ædes: cetera ejusdem gesta in causa Alpaïdis 612. Cap. VI. Sancti martyrium: hujus revelatio S. Sergio Papæ facta: corporis ejus translatio Trajectum & sepultura ibidem prodigiis illustris 614

Leontius mart. Romanus, qui colitur in monasterio Murensi in Helvetia. Comm. § I. Notitia auctorum, quibus usi fuimus, & monasterii, ad quod Sancti corpus translatum est seculo XVII 195. § II. Sancti nomen, martyrium, aliaque huc spectantia; cultus insignis 197. § III. Sacellum & altare Sancto constructa; lipsanothecæ splendide exornatæ; populi per annum confluxus; jubileum solemniter institutum anno MDCCXLVII, a translatione centesimo 199. § IV. Miracula & beneficia; febres sanatæ 201. § V. Varii morbi sublati 204. § VI. Pleuritis aliæque ægritudines curatæ 206. § VII. Moribundis pluribus vita & sanitas, aliis Ecclesiæ Sacramenta suscipiendi facultas concessa 209. § VIII. Ægre ac periculose parturientibus collatum solatium & auxilium 211. § IX. Infantes, opinione mortui, vita & sacro Baptismate donati 213. § X. Ulcera fœda ac periculosa sublata 215. § XI. Membrorum & totius corporis tumores abacti 217. § XII. Membra enervata, debilia & contracta naturali vigori reddita 219. § XIII. Variæ corporis partes, læsæ & gravibus doloribus affectæ, ad pristinum statum reductæ 223. § XIV. Varii submersionis periculo erepti, alii opinione mortui ad vitam revocati 225. § XV. E sublimi delapsi & de vita periclitantes servati 227. § XVI. Varii plaustris & rerum gravium mole oppressi ac protriti, vulneribus & mortis periculo liberati 229. § XVII. Plures morbo comitiali & hernia liberati 232. § XVIII. Cæcitas & oculorum incommoda sublata 233. § XIX. Muti ac surdi loquelæ & auditus usu donati 235. § XX. Dæmones expulsi; veneficia sublata 236. § XXI. Amentibus ratio, captivis libertas impetrata 238. § XXII. Beneficia varia eisdem familiis seu personis collata 239. § XXIII. Lues pecudum abacta; incendia exstincta; alia beneficia collata 243. Miracula Recentiora, auctore R. P. Leodegario Mayero, Murensis monasterii decano, ex Manuscriptis 245. Appendix 247

Lucia vidua & Geminianus MM. Romæ. Syll. hist. crit. § I. Cultus Sanctorum antiquissimus: Acta fabulosa: horum ex Adone compendium 286. § II. Tempus & palæstra martyrii 289

Ludmilla vidua mart., Bohemiæ ducissa & patrona Tetinæ in Bohemia. Comm. præv. § I. Dies, quibus Martyrologiis inscripta est: locus martyrii: Officia ejus ecclesiastica, & gemina festivitas: Vita auctore Christanno danda: Vitæ aliæ Mss. 339. § II. Sanctæ patria, parentes, ethnica educatio, & conjux Borzivojus; hujus ad fidem conversio & baptismus 341. § III. Ludmillæ, idolis multum addictæ, instructio & baptismus: Borzivoji religionis ergo exilium: illius in Bohemiam reditus, & pia utriusque munificentia 344. § IV. S. Ludmillæ liberi: Borzivojus ducatum probabilius numquam abdicavit: hujus annus emortualis & ætas incerta: utriusque gesta cum S. Ivano: antiquus Borzivoji cultus, si umquam fuerit, cessavit 346. § V. Sanctæ martyrium: Tetinense sepulcrum mox miraculis clarum: cœmeterium omnis alterius cadaveris impatiens: corpus Pragam translatum 349. § VI. Sanctæ corpus post incendium templi repertum: ejusdem tumba gypsea, & argentea capitis theca exhibentur: traditio de quadam Crucifixi imagine: pars pepli miraculo clara: reliquiæ aliæ Pragæ & Ulyssipone 352. Vita, auctore Christanno de Schala, monacho, Sanctæ pronepote, ex editione Bohuslai Balbini, lib. 1, cap. 10 Epitomes Rerum Bohemicarum. Præfatio 354. Cap. I. Bulgarorum & Moravorum ad Christi fidem conversio: Borzivoji Bohemiæ ducis baptismus, exsilium, reditus in ducatum, & religio 355. Cap. II. Borzivoji conjux S. Ludmilla ad fidem conversa: utriusque proles: sanctæ Viduæ virtutes, secessus in arcem Tetinensem, martyrium & sepultura 358. Cap. III. Sanctæ parricidarum pœna: Dragomira a S. Wenceslao aliquamdiu relegata: Sanctæ corpus incorruptum repertum, & Pragam translatum: puer contractus, ibidem erectus 361

Ludovicus Alamandus, Cardinalis archiepiscopus Arelatensis, Salonæ juxta Campos lapideos in Provincia. Comm. præv. § I. Ludovicus Bulla pontificia Beatis adscriptus: cultus ipsius, & Officium, diu intermissum, postea resumptum: hodiernus reliquiarum ipsius status 436. § II. Acta Beati ex Ms. danda: alii quidam scriptores, qui de ipso egerunt 438. § III. Beati patria, natales, dignitates variæ, officiaque & gesta usque ad concilium Basileense 439. § IV. Gesta Ludovici in concilio Basileensi, in quo non fuit ab initio, sed postea præcipuam auctoritatem habuit 442. § V. Prosecutio gestorum Ludovici in concilio Basileensi usque ad finem schismatis 445. § VI. Judicia varia variorum de gestis B. Ludovici cum Basileensibus: refutantur illi, qui negant, ipsum pœnituisse gestorum in concilio 450. § VII. Gesta Beati post concilium usque ad obitum: beata mors, sepultura, epitaphia, miracula 455. Vita, auctore anonymo, ex Ms. Rubeæ Vallis. Prologus 458. Cap. I. Beati natales, dignitates, gesta varia, obitus & sepultura 459. Cap. II. Miracula Beati post mortem 460

Luthardus comes conf., in Clivia, ducatu inferioris Germaniæ. Comm. præv. § I. Sancti illustre genus; parentes; memoria apud scriptores, & horum multiplex anachronismus 105. § II. Sancti conjux ac liberi; alii etiam hic scriptorum anachronismi 108. § III. Memoria in Fastis; cultus; Vita metrica hic danda 109. Vita Rhythmica, auctore anonymo, ex Legenda Lovaniensi, edita anno 1485, & collata cum Mss. apographis, Confluentino, Coloniensi & Bodecensi 111

M

Macrinus cum Valeriano. Vide Valerianus.

Melitina mart., Marcianopoli in Mœsia, ex Fastis Græcis & Romano Martyrologio 29

Mamilianus episc. Panormitanus in insula quadam maris Etrusci. Sylloge hist. critica. § I. Sancti nomen in Fastis recentioribus & cultus variis diebus: corporis pais major Suanæ in Tuscia, aliæque partes aliis locis 45. § II. De S. Mamiliano agunt Acta varia fidei non satis probatæ, ex quibus varia dantur de Sancto: ex his de ætate, dignitate gestisque & obitu S. Mamiliani probabiliora investigantur 48. § III. Utrum necesse videatur, duos admittere Mamilianos diversos ex Actis modo laudatis: & an satis constet de dignitate S. Mamiliani 51

Marcianus cum Abundio. Vide Abundius.

Methodius episc. mart. Chalcide in Græcia. Sylloge. § I. Locus episcopatus & martyrii variis dubitationibus obnoxius, uti alia fere omnia ad Sanctum spectantia 768. § II. Scripta S. Methodii, quorum pars magna perdita, enumerantur 770

Maximus, Theodotus & Asclepiodote MM. in vico inter Philippopolim & Adrianopolim in Thracia. Comm. præv. Sanctorum memoria in Fastis maxime Græcorum: Acta ab auctore contemporaneo videntur scripta, & fide digna 30. Acta, ex Ms. Medicæo regis Francorum interprete J. S. Cap. I. Persecutio Maximiani: comprehensio SS. Maximi & Asclepiodotæ: horum certamina Marcianopoli, ubi Theodotus tyrannum objurgans, etiam comprehenditur & torquetur 31. Cap. II. Martyres ducuntur Adrianopolim, ibique rursum cruciantur: inde ad locum martyrii ducti, capite minuuntur 34

Myro cum Heraclide. Vide Heraclides.

N

Narcissus & Crescentio MM. Romæ, ex Martyrologiis, & Actis S. Laurentii 476

Nicetas Gothus mart. in Gothia ultra Istrum. Comm. præv. Celebris Sancti cultus: locus & tempus martyrii investigantur: nonnulla de conversione Gothorum observata: Acta Græca edenda 38. Acta, ex codice Ms. bibliothecæ regiæ cum antiqua versione subinde correcta 40

Nicomedes presb. mart. Romæ. Comm. de cultu et gestis. § I. Sancti memoria celebris in Martyrologiis: Acta gemina, quorum prima suspectæ, altera nullius fidei: ecclesia & cœmeterium Romæ ipsi olim dicata 5. § II. Sancti corpus a S. Paschale I in ecclesiam S. Praxedis translatum: an Mediolani in ecclesia S. Vincentii quiescat 8. § III. Alia loca Sancti cultu aut reliquiis illustrata 12

Ninianns episc., Pictorum Australium Apostolus, Candidæ Casæ in Scotia. Comm. hist. crit. § I. Pictorum, & sedis episcopalis Sancti nostri notitia: tempus emortuale, & suscepti apostolatus exordia 318. § II. Variæ Sancti nostri Vitæ, quarum una fabulosa, aliæ minime authenticæ: gestorum ejus usque ad episcopatum ex iis compendium 321. § III. Reliqua S. Niniani gesta: miracula in vita patrata: varia scriptorum elogia 324. § IV. Cultus ejus antiquus & legitimus: gloria posthuma: scripta a nonnullis illi attributa 327

O

Oranna vel Oranda virgo cum socia anonyma, in Esch prope oppidum Beres in Lotharingia. Sylloge. De loco, ubi Beata colitur; deque cultu ac lustratione corporis: gesta fere ignota 115

P

Petrus Arbuesius Canonicus regularis Mart. Cæsaraugustæ in Hispania. Comm. præv. § I. Memoria in Martyrologiis: cultus: Vita a recentioribus scripta: ejusdem compendium excudendum 728. § II. Beati patria: parentes nobiles; majores, fratres & sorores: pia educatio: studia litterarum præsertim Bononiæ: magisterii & doctoratus laurea 729. § III. Fit Canonicus Regularis Cæsaraugustæ, deinde inquisitor: trucidatur ex odio fidei: annus, dies & adjuncta mortis 732. § IV. Ecclesiæ metropolitanæ Cæsaraugustanæ luctus: Beati honorifica sepultura: sanguinis ibidem ante effusi, effervescentis & multiplicati prodigium 735. § V. Cultus ejus non diu post mortem inchoatus: sepulcrum marmoreum ab Hispaniæ regibus Ferdinando & Elisabetha ipsi erectum: lampades ex decreto civitatis appensæ: cultus inter casus exceptos in decreto Urbani VIII PP. declaratus 738. § VI. Aliquot Beati apparitiones, & patrocinium adversus pestem: varia morborum genera sanata: duo mortui vitæ redditi 740. § VII. Alia miracula per ejusdem patrocinium impetrata: tumulus, imagines & reliquiæ similiter illustratæ 742. § VIII. Alia quædam miracula vel beneficia, in libro Informationum relata 744. § IX. Beatificatio Petri a Carolo V imperatore, & Philippis III ac IV, Hispaniarum regibus, flagitata, ab Alexandro VII Papa ad finem perducitur 747. § X. Ab Alexandro VII Beatis adscribitur: beatificationis solemnitas Romæ in basilica S. Petri peracta: corpus in pretiosum sacellum translatum 749. Vita Brevis, ex Relatione Italica Romæ impressa 752

Petrus cum Lamberto. Vide Lambertus.

Philotheus presb., in vico Myrmice Minoris Asiæ. Sylloge, ex Menologiis aliisque Fastis maxime Græcorum 113

Porphyrius mart., ex Fastis maxime Græcorum 37

Principius episc. Cenomanensis in Gallia. Comm. præv. Sancti cultus: Acta: tempus episcopatus 329. Vita, auctore anonymo, ex Ms. Cenomanensi collato cum editis a Mabillonio Actis 331

Priscianus mart. Nuceriæ in Italia, ex apographis Hieronymianis 314

R

Reginaldus eremita cultus in ecclesia Melinæensi prope Flexiam in provincia Andegavensi. Sylloge. § I. Corporis translatio, cultus, miracula 626 § II. Beati ætas, & gesta parum certa 628

Regnifridus aut Rainfridus cum Desiderio. Vide Desiderius.

Richardis, imperatrix & virgo, Andlaviæ in Alsatia. Syll. hist. Sanctæ in Fastis memoria & cultus: gesta examinata: elogium ex Breviario Argentinensi: miracula 793

Rithbertus aut Raimbertus conf., ac verisimiliter abbas Leuconaënsis in pago Picardiæ Wimacensi 79

Rodingus vel Chraudingus, fundator & abbas Bellilocensis, prope Bellum-locum in Campania Galliæ. Comm. præv. § 1. Notitia monasterii, quod condidit: memoria Sancti in Martyrologiis: cultus recentior & antiquus: ex Vitis quæ edenda? mentio illius apud varios 508. § 11. Sancti patria: episcopatus non satis probabilis: chronotaxis incerta: vita monastica Tabuleii: Waslogium ab eo conditum: annus emortualis 510. Vita, auctore forte B. Richardo abbate S. Vitoni seculo XI, ex editione Mabillonii sec. 4 Benedict. part. 2. Cap. I. Sancti in Galliam adventus: monachatus in Tabuleio: secessus in eremum, atque inde expulsio: peregrinatio Romana, & reditus: monasterii erectio 513. Cap. II. Privilegia, reliquiæ & bona monasterio per ipsum impetrata: secessus in eremum: sancta mors & sepultura 516

Rogellius & Servio-Deo MM., Cordubæ in Hispania. Syll. hist. De eorum cultu, & martyrio per S. Eulogium scripto 336.

Rolandus de Medicis anachoreta, Borgoni ditionis Palavicinæ in Italia. Comm. præv. Cultus Beati: Acta & Miracula edenda ex manuscriptis 117. Vita, auctore synchrono, ex codice Ms. bibliothecæ Medicææ 119. Miracula, auctore Anselmino de Raimundis notario Cremonensi, ex codice Ms. bibliothecæ Medicææ 121. Appendix 122

S

Satyrus conf., Mediolani. Comm. præv. § I. Sancti memoria in Martyrologiis & cultus: elogium a S. Ambrosio scriptum, & Vita ex eo composita: qualiscumque vitæ chronotaxis 485. § II. Refutantur variæ opiniones de anno mortis Sancti, & tempus, quo videtur obiisse, assignatur 488. § III. Controversia de possessione corporis S. Satyri: Sanctus sepultus in ecclesia Portiana, apud S. Victorem, ubi corpus postea servatum 491. § IV. Inventio & translatio corporum SS. Victoris & Satyri ad novam ecclesiam: translatio capitum in thecas argenteas 493. Acta sive Oratio Funebris, auctore S. Ambrosio, ex editione novissima Operum S. Ambrosii, cum editione Surii collata. Cap. I. Ambrosius mira pietate de obitu Fratris sui loquitur; exponit insignem caritatem, qua invicem erant conjunctissimi, & varia Satyri officia recenset 496. Cap. II. Omnium dolor de morte S. Satyri, quem Ambrosius morte sua periculis subtractum docet: Sanctus naufragio ereptus, baptismum non vult suscipere a schismatico, sed illum deinde in ecclesia Catholica suscipit 499. Cap. III. Sancti verecundia, castitas, temperantia, justitia, aliæque virtutes: Ambrosius suum & sororis Marcellinæ dolorem variis modis lenire conatur 502. Vita, auctore anonymo, ex editione Mombritii frequenter correcta 505

Servio-Deo cum Rogellio. Vide Rogellius.

Sevoldus in abbatia S. Walarici, & Abbatis-Villæ in Picardia 336

Sinerius episc. conf. Abrincis in hodierna Normannia. Sylloge. De cultu, gestis, distinctione a S. Severo, & reliquiis 780

Socrates & Stephanus MM. in Anglia. Sylloge 477

Sophia & Irene mart., ex Fastis Græcis & Romanis 773

Stephanus cum Socrate. Vide Socrates.

T

Theodora matrona, Romæ. Sylloge. Sanctæ notitia unde hausta: memoria in Fastis nonnullis: corporis Ariniano Romam translatio 484

Theodotus cum Maximo &c. Vide Maximus &c.

Thomas a Villanova, archiepisc. cognomento Eleëmosynarius, Ord. S. Augustini, Valentiæ in Hispania. Comm. præv. § I. Acta Sancti, a quibus conscripta, & quæ edenda 799. § II. Locus & annus natalis, parentes ac genus Sancti 801. § III. Studia Sancti chronologice deducta usque ad solemnem professionem in Ordine Eremitarum S. Augustini, ac sacerdotium 803. § IV. Munia, quæ obiit Sanctus in provincia sua usque ad annum MDXXXIV, chronologice disponuntur 806. § V. Reliqua officiorum chronotaxis producitur usque ad annum MDXLIV, 808. § VI. Fuit Carolo V imperatori a concionibus, & consiliis; misit discipulos in Indias 811. § VII. Invitus archiepiscopus Valentinus eligitur; litteræ ipsius ad Ordinis sui Priorem generalem Hieronymum Seripandum & hujus ad ipsum 814. § VIII. Sanctus ad concilium Tridentinum vocatus non ivit; synodos diœcesanas instituit 816. § IX. De anno ac die Sancti emortuali 818. § X. De scriptis Sancti ac variis eorum editionibus 820. § XI. Acta Sancti quo ordine ac modo edenda & quibus instrumentis illustranda 823. Vita prima, auctore Joanne Mugnatonio, episcopo Segobricensi, Sancti amico familiari 825. Vita altera, ex Serie Actorum in canonizatione 828. Vita prolixior, auctore Michaële Salonio, coævo, ex processibus ad beatificationem & testimoniis fide dignis Hispanice edita, ac Latine reddita interprete J. P. Liber I. Cap. I. Sancti natales, parentes, & horum præclara virtus 835. Cap. II. Sancti virtutes in pueritia & insignis in pauperes misericordia 838. Cap. III. Liberales artes ac theologiam discit & illas docet magna ingenii ac pietatis fama 840. Cap. IV. Institutum Eremitarum S. Augustini amplectitur; habitum induit Salmanticæ, in tyrocinio virtutibus excellit 841. Cap. V. Solemnem professionem nuncupat; sacerdotio initiatur; proficit in exercitio virtutis 843. Cap. VI. Docet Theologiam, pro concione dicit mirabili doctrina, efficacia & fructu 845. Cap. VII. Virtutes in verbi Dei præcone requisitas docet alios & exercet ipse; Carolo V imperatori a concionibus eligitur 847. Cap. VIII. Conscientiarum moderator homines sexus utriusque ad vitam perfectionem perducit 849. Cap. IX. In oratione & concionibus frequenter in ecstasim rapitur 851. Cap. X. Futura prænuntiat 855. Cap. XI. Dæmones expellit 857. Cap. XII. Ob insignem prudentiam consulitur tam ab imperatore quam ab aliis; præficitur variis conventibus; bis toti provinciæ; gubernandi ratio exponitur 860. Cap. XIII. Gubernandi ratio dum toti provinciæ præest 863. Cap. XIV. Discipuli seu filii spirituales aliquot Sancti recensentur & elogio illustrantur 865. Cap. XV. Amor & reverentia, qua fuit in Hispania apud omnes 868. Cap. XVI. Fugit dignitates, archiepiscopatum Granatensem renuit; ad Valentinum designatus, diu multumque reluctatur 871. Cap. XVII. Ex obedientia admittit archiepiscopatum Valentinum, & consecratur 874. Liber II. Cap. I. Valentiam proficiscitur & extra muros commoratur in conventu sui Ordinis 876. Cap. II. Magno incolarum gaudio ecclesiam suam ingreditur & primas curas convertit ad carcerem & xenodochium 878. Cap. III. Archiepiscopus paupertatem servat in vestitu, victu, supellectile domestica 880. Cap. IV. Diœcesim perlustrat ac ministros in regimine adjutores sibi deligit 884. Cap. V. Synodum diœcesanam celebrat & immunitatem ac libertatem ecclesiasticam memorabili fortitudinis exemplo propugnat 886. Cap. VI. Cuicumque negotio orationem præmittens, felicem semper eventum sortitur 891. Cap. VII. Orans, occulta a Deo edocetur 893. Cap. VIII. Humilitas sancti Præsulis & comitas erga omnes præsertim pauperes 897. Cap. IX. Consanguineis egenis parce admodum succurrit, ac cæsari pecuniam mutuam petenti diu resistit, ne pauperibus subtrahat 901. Cap. X. Solicite domui suæ invigilat, famulos ad virtutem stimulat doctrina, præmio, amore, exemplo 904. Cap. XI. Castitatis tota vita amantissimus, eamdem virtutem etiam impetrat aliis 908. Cap. XII. Boni pastoris munus exsequitur 911. Cap. XIII. In corripiendis delictis mansuetudinem severitati prudenter præponit 914. Cap. XIV. Eximia caritate subditorum necessitatibus occurrit, & improbos clericos ad frugem revocat 917. Cap. XV. Ejusdem materiæ prosecutio 920. Cap. XVI. Suorum, præsertim ecclesiasticorum, honori consulit; facilis est ad ignoscendum & in reos pœnitentes benignus 924. Cap. XVII. Sancti caritas ac liberalitas erga mendicos & egenos pudibundos 927. Cap. XVIII. Caritas in omnes cujuscumque conditionis homines ac primo in ecclesiasticos pauperes 930. Cap. XIX. Munificentia erga viros ac matronas nobiles pro statu suo indigentes 932. Cap. XX. Liberalitas erga pauperes puellas matrimonio jungendas; cura infantium expositorum 934. Cap. XXI. Gaudium ejus, dum stipis erogandæ datur occasio; parcitas erga se, quo plus eroget; exstructio duorum collegiorum 937. Cap. XXII. Sancti eleëmosynæ miraculis illustrantur 941. Cap. XXIII. Ejusdem materiæ prosecutio 945. Cap. XXIV. Archiepiscopatu se abdicare desiderans, mortem divinitus prænoscit; morbo corripitur; luctus & preces populi 948. Cap. XXV. Bonis omnibus in pauperes erogatis, sancte moritur 951. Cap. XXVI. Luctus ac ploratus ex obitus ejus nuntio; exsequiæ ac sepultura 954. Gloria Sancti posthuma. § I. Sancti cultus ab ipso obitu, processus ad beatificationem 957. § II. Causæ promotio; beatificatio 959. § III. Extensio facultatis dicendi Officium & Missam de Beato semel & iterum facta; Acta Romæ usque ad declarationem faciendæ solemnis canonizationis 962. § IV. Acta reliqua usque ad solemnem canonizationem, die prima Novembris anni MDCLVIII celebratam 965. § V. Bullæ canonizationis in duas partes divisæ pars prima, continens Sancti Vitam 967. § VI. Miracula rite approbata; ordo beatificationis & canonizationis 970. § VII. Indulgentiæ fidelibus concessæ occasione canonizationis; solemnia Romæ & alibi hanc subsecuta 972. § VIII. Extensio Officii & Missæ post canonizationem; loca sacra & altaria Sancto erecta; reliquiæ ejus locis variis honoratæ 974. Miracula, ex Salonio & aliis. § I. Miracula unde accepta & quomodo danda; apparitiones Sancti pluribus factæ & collata beneficia post obitum 976. § II. Beneficia impetrata per usum terræ & florum ipsius sepulcri, atque olei ex lampade eidem sepulcro appensa 979. § III. Infantes mortui vel ut tales habiti, ad vitam revocati 980. § IV. Infantes moribundi ad sanitatem reducti 981. § V. Plures moribundi & a medicis desperati, patrocinante Sancto, ad sanitatem deducti 983. § VI Ægre parturientes liberatæ, & viva prole donatæ 985. § VII. Claudi & debiles membrorum usui restituti 986. § VIII. Cæci, muta, paralytici, podagra item & asthmate laborantes curati 988. § IX. Strumæ, ulcera, angina, plagæ, tumores, cordis palpitatio, cancer & dolor colicus sublata 989. § X. Reliqua Sancti miracula ex variis auctoribus collecta 990

V

Valerianus mart. Threnorchii in ducatu Burgundiæ. Comm. præv. § I. Memoria Sancti in Martyrologiis; Acta martyrii, eorumque auctores 13. § II. Locus ac tempus martyrii; basilica ipsi erecta; cultus antiquitas 15. § III. Cultus antiqui continuatio; reliquiarum translatio; nummi ejus nomine insigniti; nova ecclesia ipsi consecrata 17. § IV. Sancti reliquiæ a Calvinistis dissipatæ seculo XVI pene omnes; cultus hodiernus Threnorchii & alibi 19. Passio, auctore anonymo, ex variis exemplaribus Mss. & impressis inter se collatis 21. Passio altera, auctore Falcone monacho Trenorchiensi, ex Chronico ejusdem loci, edito a Chiffletio & Juenino 23. Translatio et Miracula, auctore eodem Falcone, ex editionibus Chiffletii & Juenini 26. Translatio et Miracula, auctore Garnerio monacho Trenorchiensi, ex editionibus Chiffletii & Juenini 27

Valerianus, Macrinus, & Gordianus MM., ex Martyrologiis 483

Victor III Papa, Casini in Italia. Comm. præv. § I Antiquus Beati cultus: quare hic tantum Beatus dicatur & an martyr vocari debeat? Aliquot ejus elogia; Officium, cujus lectiones propriæ dantur 373. § II. Calumniæ gravissimæ, a variis Beato impactæ, solide confutatæ 375. § III. Acta Beati, a variis conscripta, ex libro tertio Chronici Casinensis danda: illius auctoritas vindicatur 378. § IV. Beati natales præclari: chronotaxis gestorum, usque dum Casinum adiit, & quædam in his controversa: locorum notitia 380. § V Præpositus Capuanus, deinde Casinensis abbas eligitur: legatur Constantinopolim: Cardinalis creatur: variis interest conciliis: Castrum novum ædificat 383. § VI. Monasteriorum Tremitensis & Sublacensis reformatio: Casinensis ecclesiæ instauratio & consecratio, post quam totum cœnobium innovatur 386. § VII. Plurimæ donationes ad ordinem chronologicum reductæ: violata ecclesia Casinensis, ideoque ad aliquot dies interdicto supposita: donationum aliarum chronotaxis 390. § VIII. Gesta Desiderii ad conciliandum cum S. Gregorio VII Robertum Guiscardum, aliosque principes Normannos: ejusdem gesta cum Henrico Germaniæ rege: reliqua ante pontificatum ejusdem 393. § IX. Mors Gregorii Papæ VII, cui diu reluctans substituitur Desiderius, assumpto nomine Victoris III; gesta ipsius in pontificatu, ac beatus obitus 397. Vita, ex lib. III. Chronici Casinensis, auctoribus Leone Marsicano, & Petro Diacono, ex editione Angeli de Nuce, a Muratorio recusa. Prologus 400. Cap. I. Beati natales & sancta adolescentia: fuga duplex e patria: profectio ad varia cœnobia: Leoni IX perquam carus, & a Victore II commendatus, Casinense institutum amplectitur 402. Cap. II. Insignis Beati visio: electio in abbatem: gesta usque ad Cardinalatum: interest concilio Melfitano 405. Cap. III. Cœnobii sui honori utilitatique prospicit: rem sacram auget: pro Alexandro II Romam petit: cœnobia in Sardinia constituit 408. Cap. IV. Cœnobii Casinensis immunitas obtenta, & Tremitensis a Beato suscepta reformatio: novæ basilicæ exstructio, ejusdemque pretiosa exornatio 411. Cap. V. Novæ basilicæ solemnis dedicatio: populi ad eam concursus: imperatricis Agnetis dona 414. Cap. VI. Quæ Beatus contulerit novæ basilicæ ornamenta, & quæ tum intra, tum extra claustrum ædificia fecerit: deque variis instauratis & sacratis ecclesiis 417. Cap. VII. Variæ variorum donationes: jus in ecclesias S. Sophiæ & S. Angeli Casinensibus confirmatur a Gregorio VII, qui Casinensi ecclesiæ sacris interdicit 420. Cap. VIII. Desiderii cum Henrico IV congressus, in quo Ecclesiæ jura invicte tuetur: communio cum Cluniacensibus sancita: variæ transactiones 423. Cap. IX. Beatus Gregorium VII fugientem benigne fovet: Roberti ducis donationes in gratiam Desiderii: ejus cura circa rem litterariam & indigentes 425. Cap. X. Mortuo Gregorio VII, diu reluctans & invitus substituitur Desiderius, qui, depositis Pontificatus insignibus, Casinum revertitur 428. Cap. XI. Beatus Papa coronatur: Guiberti antipapæ depopulationes & sacrilegia: Victoris de Saracenis triumphus 430. Cap. XII. Synodum Beneventi celebrat Victor: ejus decreta, & Casinum reversi sanctus obitus: supellex sacra ab eo relicta 432

Villbetta cum Einbetta. Vide Einbetta.

Vorbetta cum Einbetta. Vide Einbetta.

INDEX CHRONOLOGICUS

SECULO I.

Sub Domitiano passus dicitur S. Nicomedes presbyter M. Romæ 5

Seculo 1 aut fortasse 2 SS. Heraclides & Myron episcopi martyres in Cypro 467

SECULO II.

Sub Adriano vel Antonino Pio S. Ariadne martyr Prymnesiæ in Phrygia Salutari 469

Circa 178 Valerianus martyr Trenorchii in Burgundia 13

Seculo 2 aut 3 S. Melitina martyr Marcianopoli in Mœsia 29

SECULO III.

Forte sub Valeriano passi Romæ Narcissus & Crescentio MM. 476

Circa 259 S. Justinus prebyter martyr Romæ 470

SECULO IV.

Anno 303 aut 304 passa S. Euphemia V. M. Chalcedone 252, 255 b

Sub Diocletiano passi SS. Lucia & Geminianus Romæ 286 c

Item, SS. Abundius presbyter, Abundantius diaconus, Marcianus & Joannes Romæ 293

Item S. Innocentia virgo & martyr Ariminensis 310

Item S. Gislemerius martyr, ut creditur, ex Thebæis 313

Forte sub eodem in Britannia passi Socrates & Stephanus MM. 477

Sub Diocletiano circa 304 passus S. Ferreolus martyr Viennensis 760

Forte sub Diocletiano passus S. Methodius, episcopus & doctor 768

Inter 305 & 311, Maximus, Theodotus & Asclepiodote martyres in Thracia 30

Post initium hujus seculi defuncta Romæ S. Theodora matrona 484

Ante medium seculi 4 defunctus S. Eustorgius I episcopus Mediolanensis 774

Circa 362 Porphyrius martyr 37

Circa 372 Nicetas Gothus, martyr in Gothia ultra Istrum 38

Anno 392 aut 393 defunctus Mediolani S. Satyrus 485

Forte sub finem seculi 4 defunctæ SS. Einbetta, Vorbetta, & Villbetta Argentorati 315

Seculo 4 structa basilica S. Euphemiæ prope Chalcedonem 255 d

Seculo 4 aut 5 defunctus S. Albinus episcopus Lugdunensis 44

SECULO V.

Post medium seculi 5, S. Mamertus novam S. Ferreolo M. condit ecclesiam prope Viennam, & ad eamdem transfert corpus S. Ferreoli & caput S. Iuliani M. 761 e & seqq.

Seculo 5 defunctus S. Ninianus episcopus, Pictorum Australium apostolus 318

Probabilius seculo 5 defunctus S. Mamilianus archiepiscopus Panormitanus 45

Sub finem seculi 5 vel initium 6 defunctus S. Aper episcopus Tullensis 55

SECULO VI.

Verisimiliter inter 511 & 520 obiit S. Principius Cenomanensis episcopus 339

Circa 570 aut 580 defunctus S. Sinerius episcopus Abrincensis 780

Post 591 defunctus S. Ferreolus episcopus Lemovicensis 783

SECULO VII.

Circa 620 corpus S. Euphemiæ Constantinopolim translatum 258 c

Circa 670 S. Lambertus fit episcopus Trajectensis 625 e & seqq.

Circa 674 S. Lambertus e sede sua expulsus 528 f

Anno 681 aut 682 S. Lambertus sedi suæ restituitur 532 c

Circa 687 obiit S. Aichardus aut Aichadrus abbas Gemmeticensis 80

Circa finem seculi 7 defunctus in Campania S. Rodingus vel Chraudingus, fundator Bellilocensis & abbas 508

Verisimiliter seculo 7 defunctus S. Rithbertus aut Raimbertus in pago Picardiæ Wimacensi 79

Forte seculo 7 defunctus S. Eumenius Gortynensis in Creta episcopus 786

Seculo 7 aut 8 occisi in Alsatia SS. Desiderius ep. & Regnifridus diacon. MM. 788

SECULO VIII

Probabilius anno 709 occisus S. Lambertus episcopus Trajectensis M. 518, 536 d & seqq.

Anno 721 vel 722 corpus S. Lamberti translatum Trajecto Leodium 552 d & seqq.

Seculo 8 per Leonem Isauricum vel Constantinum Copronymum profanata ecclesia S. Euphemiæ, ejusque corpus projectum in mare, sed mox inventum & in Lemnum insulam delatum 259 e f, 260 a b

Non diu ante medium seculi 8 reliquiæ S. Ferreoli M. Viennam translatæ 762 e f

Anno 796 corpus S. Euphemiæ iterum Constantinopolim translatum 260 b c

Seculo 8 obiit S. Eugenia abbatissa Hohenburgi in Alsatia 332

Forte seculo 8 defunctus S. Sevoldus in Alsatia 336

SECULO IX.

Anno 817 translatum Romæ corpus S. Nicomedis presbyteri 8 e

Anno 834, reliquiæ SS. Alexandri Papæ & Justini presbyteri MM. Frisingam, ut videtur, translatæ 472 e f, 473

Anno 852 martyres Cordubæ Emila & Hieremias 102, 104 d

Eodem anno passi ibidem SS. Rogellius & Servio-Deo 336

Anno 853 S. Columba virgo sanctimonialis Cordubæ martyrio coronatur 618

Anno 875 aut 877 S. Richardis nubit Carolo Crasso postea imperatori 794 d

Anno 887 S. Richardis imperatrix, servata & probata virginitate, a Carolo Crasso discedit ad monasterium Andlaviense ante fundatum 795 f & seqq.

Probabilius circa 890 baptizatus Borzivoyus, dux Bohemiæ, & conjux S. Ludmillæ 343 c d e

Non diu post baptizata item S. Ludmilla 345

Sub sinem seculi 9 defunctus in Cliviæ ducatu S. Luthardus comes. 105

Seculo 9 corpora SS. Aichardi & Hugonis translata 81 b c d

SECULO X.

Seculo 10 aut citius defunctus S. Philotheus presbyter in vico Myrmice Minoris Asiæ 113

Sub initium seculi 10 defuncta Andlaviæ in Alsatia S. Richardis imperatrix Virg. 793

Circa 918 corpus S. Apri Tullum delatum 64 f, 74 d & seqq.

Seculo 10 probabilius inter 920 & 929 occisa S. Ludmilla, Bohemiæ ducissa 339, 350

Post paucos annos corpus S. Ludmillæ Pragam translatum 351

Anno 978 corpus S. Apri inventum & elevatum 65 a, 77

Circa 980 translatum in Burgundia corpus S. Valeriani martyris 17 e, 26, 27

Non diu post 984 defuncta Wiltoniæ in Anglia S. Editha seu Eadgitha 364

Deinde anno incerto corpus ejusdem Sanctæ elevatum 368 e & seqq.

Anno 1000 translata corpora SS. Abundii & Abundantii MM. 303 e f, 304

SECULO XI.

Circa 1027 natus B. Victor Papa III 380 f

Anno 1085 moritur S. Gregorius Papa VII 397 a b

Anno 1086 eligitur Papa Desiderius abbas, postea Victor III, sed electioni non consentit 397 e

Anno 1087 defunctus B. Victor Papa III, qui tandem electioni suæ eodem anno consenserat, & coronatus fuerat 373, 398

Anno 1098 nata S. Hildegardis 631 b c

SECULO XII.

Anno 1104 defunctus S. Reginaldus eremita in provincia Andegavensi 626, 629 b

Verisimiliter circa 1130 iterum translata corpora SS. Abundii & Abundantii 307 e & seqq.

Anno 1141 corpus S. Lamberti ad castra Leodiensium delatum 557 b

Anno 1148 aliqua S. Hildegardis scripta probat, eamque ad plura scribenda hortatur Eugenius Papa III 636 d & seqq.

Anno 1179 defuncta S. Hildegardis virgo, magistra monialium in diœcesi Moguntina 629, 876 f & seqq.

SECULO XIII.

Circa 1260 defunctus B. Gandolphus, Ordinis S. Francisci, Politii in Sicilia 701

Anno 1265 translatum corpus S. Flocelli M. 479 b c

SECULO XIV.

Hoc seculo aut citius obiit B. Oranna vel Oranda in Esch vico Lotharingiæ 115

Anno 1320 elevatum corpus B. Gandolphi Franciscani 709 d & seqq.

Anno 1386 obiit B. Rolandus de Medicis anachoreta in Italia 117

SECULO XV.

Anno 1431 inchoatum concilium Basileense 442 c

Anno 1433 Ludovicus Cardinalis Arelatensis proficiscitur ad concilium Basileense 442 e f

Anno 1437 concilium Basileense ab Eugenio Papa transfertur Ferrariam 443 b c

Anno 1449 finitur schisma Basileense 450

Anno 1450 defunctus B. Ludovicus Alamandus S. R. E. Cardinalis, archiepiscopus Arelatensis 436

Anno 1468 translatum corpus B. Rolandi de Medicis 118 c

Anno 1484 B. Petrus Arbuesius fit primus inquisitor in regno Aragoniæ 732 e f

Anno 1485 B. Petrus Arbuesius inquisitor Cæsar-augustæ ab impiis occisus 728, 733, 734

Anno 1488 natus in Hispania S. Thomas a Villanova 802 b

Anno 1489 visitatum corpus S. Lamberti, & BB. Petri & Andoleti 564 e & seqq.

Eodem anno lustratum corpus S. Hildegardis virginis 677 d

SECULO XVI.

Anno 1510 obiit Genuæ S. Catharina Flisca Adurna vidua 123

Anno 1516 S. Thomas a Villanova amplectitur Ordinem Eremitarum S. Augustini 805 c

Anno 1518 S. Thomas a Villanova sacerdotio initiatur 805 f, 806 a

Anno 1544 S. Thomas a Villanova fit archiepiscopus Valentinus 814 e f & seqq.

Anno 1555 moritur S. Thomas a Villanova 799, 818 d & seqq.

Anno 1563 lustratum corpus B. Rolandi de Medicis 118 d

Anno 1576 corpora SS. Victoris M. & Satyri C. elevata Mediolani, & ad novam ecclesiam translata 493 d & seqq.

Anno 1582 Corpus S. Thomæ a Villanova repertum integrum & suave olens 956 d

Anno 1583 tertio translata corpora SS. Abundii & Abundantii 308 b & seqq.

SECULO XVII.

Anno 1603 natus B. Josephus a Cupertino 992 c & 993 d

Anno 1604 elevatum & translatum corpus Thomæ a Villanova 959 b

Anno 1618 Thomas a Villanova solemniter Beatis adscribitur 961

Anno 1621 lustratum solemniter corpus B. Gandolphi Franciscani 721 e & seqq.

Anno 1622 sepulcrum S. Eugeniæ in Alsatia ab hæreticis destructum 334 d e

Anno 1632, combusto monasterio S. Ruperti, corpus S. Hildegardis translatum ad monasterium Eibingense 677 e

Anno 1647 translatum corpus S. Leontii M. ad monasterium Murense 196 c d & seqq.

Anno 1652 approbatur ab Innocentio X cultus immemorabilis B. Petri Arbuesii 739 d e f, 740 a

Anno 1653 recognitæ & translatæ reliquiæ S. Reginaldi eremitæ 626 e & seqq.

Anno 1658 B. Thomas a Villanova solemniter in catalogum Sanctorum refertur 965 d & seq.

Anno 1663 defunctus B. Josephus a Cupertino Ord. Min. Conv. 992 c & 1010 c

Anno 1664 B. Petrus Arbuesius M. solemniter Beatis adnumeratus 749 d & seqq.

SECULO XVIII.

Anno 1737 Catharina Flisca Adurna solemni canonizatione Sanctis adnumerata 175 f, 181

Anno 1753 Josephus a Cupertino solemniter Beatis adscriptus 992 c & 1013 f & seq.

NOTITIA
FIGURARUM

Præter figuras minoris formæ, locis suis affixas, figuræ in folio ponuntur hoc ordine.

Operis frontispicium.

Effigies Serenissimi Archiducis Petri Leopoldi præfigitur dedicationi.

Herma S. Ludmillam referens, & ejusdem tumba pag. 353.

Schenographia sacelli B. Petri Arbuesii pag. 751.

September V: 15. September