DE S. MERTIO, SIVE MEORTIO, MARTYRE.
Svb Dioclet.
[Commentarius]
Mertius sive Meortius, Martyr (S.)
Mertivs, siue Meortius, fortaßis Martius, a Græcis celebratur hoc die. Ita Menologium: Eodem die S. Martyris Meortij, qui verberatus per septem dies, migrauit ad Dominum. Fusius Menæa: [S. Mertij natalis,] Mertius Diocletiano imperante miles aduersus Mauros in aciem productus est. Sed idolis sacrificare iussus, nec persuasus, primum discingitur & exauctoratur, deinde flagris conciditur. [Acta ex Menæis.] Cum vero supplicia tam fortiter sustineret, vt ne vocem quidem vllam mitteret, tyrannum in admirationem & stuporem dedit. Cumque tormenta sine fine ingererētur Martyri, in nulla tamen corporis parte lædi vel vulnerari posset, remissis suppliciis in carcerem abiectus est. Octauo post die magna vis cruoris & sanies e corpore profluxit, & locum multo fœtore compleuit: ac demum exhaustus laboribus nobilissimus Martyr pretiosam animam in manus Domini emisit. Hactenus Menæa. Contigisse hoc Mertij certamen videtur, [Quando passus sit.] cum Maximianus Herculeus aduersus Quinquegentianos Africam infestantes expeditionem suscepit. Fuisse hos, vel gentem vnam, vel potius colluuionem e quinque gentibus conflatam verisimilius est, quam, quod Cuspinianus & quidam alij scribunt, Romanos milites quinquagenarios. Videtur autem & a quinque gentibus nomen iis factum. Zonaras to. 1 in Diocletiano: πέντε τινῶν γεντιανῶν τὴν Αφρικὴν κατασχόντων.