[Commentarius]

Esther Regina (S.)

AUCTORE J. B. S.

Præsul Equilinus de Natalibus, supra toties a nobis laudatus, Martyrologos nostros omnes in coacervandis Sanctis, qui Christum Servatorem præcesserunt, longissime superat, utpote qui per omnes priores mundi ætates studiose decurrens, [Qui V. T. Sanctos plurimos colligit Equilinus,] lib. 3 a cap. 2 ad 12, post Dominicam Septuagesimæ, alludens ad tempus, quo in Officio ecclesiastico inchoatur lectio libri Genesis, primæ ætatis Patriarchas collocat. Deinde a cap. 46 ad 56, post Dominicam Sexagesimæ, enumerantur Patriarchæ alii a Noë usque ad Aram, Abrahami fratrem, quem serme Martyribus adscribit, dubitantibus interim aliis, utrum idola sua umquam deseruerit. Post Dominicam Quinquagesimæ, per alia undecim capita sequitur Abraham, cujus progenies deducitur usque ad Effraim & Manasse. Ut autem ceteros hinc inde sparsos prætermittam, solis Kalendis Septembris, seu mensis istius principio, lib. 8 a cap. 1 ad 16, manipulum reperias Judicum ferme sedecim, Josue Propheta antesignano, Sampsone decimum quartum lolum tenente, usque ad Annam prophetissam. Quæ Petrum ratio aut convenientia moverit ad classes illas ita dispescendas, in citatorum librorum prologis inveniet curiosus lector. Hæc eo solum hic dicta sunt, ut clarius innotescat, unde tanta Sanctorum illorum veterum multiplicatio, vel in ipsis nostris Martyrologiis facta sit: recte an perperam, non est nostrum definire. Sanctos omnes colligimus, sic tamen, ut eorum qualicumque cultui nihil inde accedat, quod in hoc nostro opere locum obtineant.

[2] [hoc die Estherem signat.] Apud prædictum Petrum pridie Nonas Septembris, ex recepto in antiquis quoque Martyrologiis usu, reponitur legislator Moyses, atque inde circa medium mensem subsequuntur Tobias, Judith & Esther. De prioribus erit alibi dicendi locus, at vero Estherem hoc die celebrandam putavimus, quia signatum reperimus in auctariis Usuardinis apud Grevenum & Molanum, his simpliciter verbis, Hester reginæ: cur hoc potius quam alio die, fugio quærere, cum id plane arbitrarium esse, jam supra abunde dixerim. Florarium Sanctorum Ms. scribit etiam eadem die, Item Hester reginæ; sed Canisius breve elogium Germanice addidit reginæ pulchræ & fidæ, quæ universum populum Judaicum, ope Mardochæi, præsentissimo periculo eripuerit liberaveritque. Hactenus Martyrologia nostra, quæ quidem Estheris meminerint. Quæret aliquis, cur & Mardochæo honos suus servatus non sit? Ad hoc & similia interrogata, semel repono, quod jam non semel adduxi responsum; hæc a solo primi talium Sanctorum collectoris beneplacito, tum pro cultu ipso, tum pro cultus die determinando, unice pependisse.

[3] Fastorum Copticorum compilatores non minus fidenter, [de qua etiam Copti & Græci.] pro genio suo omnia disponentes, ad XX Decembris Estherem rejiciunt, scribentes, Esther reginæ Persarum; nulla facta mentione Mardochæi, qui nec in toto eo Kalendario usquam notatus est. In aliis nostris Orientalibus neuter comparet. Ad Græcos quod attinet, idem, ni fallor, dicendum erit, quod supra de Aarone; recoli nimirum Estherem, atque haud dubie Mardochæum, sub generali illa commemoratione omnium veteris Testamenti antiquorum Patrum. Inter disticha vero quinque & nonaginta, ibi etiam allegata, quod est, ordine antepenultimum ad Estherem refertur: Μμήμη τῆς δικαίας Ἐσθὴρ, τῆς λυτρωσαμένης τὸν Ἰσραὴλ ἐκ θανάτου.
Commemoratio Estheris justæ, quæ populum Israël a morte redemit. Eadem prorsus est totius distichi sententia:
Ἔσωσεν Ἐσθὴρ ἄνδρας Ἰσραηλίτας,
Ἅδου κυνῆν μέλλοντας ἐνδύναι πάλαι.
Habes, quæ Estheris memoriam in aliquibus Fastis relatam exhibent, ad hunc diem a Latinis recentioribus retractam: superest longius Petri elogium ex citato lib. 8, cap. 81, de sancta Hester regina describendum.

[4] Hester regina claruit in civitate Susa, quæ postmodum Edessa dicta est, [Longior apud Petrum] tempore Assueri, sive Artaxerxis regis Persarum: qui regnavit ab India usque ad Ethiopiam supra 127 provincias. Qui tertio anno imperii sui fecit grande convivium cunctis principibus & magnatibus provinciarum, quod duravit 180 diebus in domo sua mirabili: cujus columnæ erant argenteæ, tectum vero instar firmamenti, habens gemmas diversi coloris, in figura siderum & signorum dispositas. Post hos dies convivii invitavit omnem populum, qui erat in Susis & discubuerunt extra domum VII diebus in vestibulo horti deliciarum, quod mira pulchritudine decoratum erat. Vasti quoque regina fecit convivium feminarum in palatio, ubi rex manere consueverat. Die autem VII præcepit rex VII eunuchis, ut introducerent reginam in apparatu suo, ut ostenderet omnibus pulchritudinem ejus. Quæ ad imperium regis venire contempsit. Et iratus rex de consilio VII sapientum, qui sibi semper adstabant, imperavit, ut ultra Vasti non ingrederetur ad regem: sed altera melior regnaret pro ea: ut per hoc discerent mulieres omnes, non parvi pendere mandata maritorum suorum. Igitur ad suggestionem procerum regis, cœperunt inquiri virgines in omni regno ejus & tradi Aggeo eunucho ad custodiam: & acceperunt cultum & ornamenta ad libitum suum, ut quæcumque oculis regis placeret, ipsa ragnaret pro Vasti.

[5] Erat tunc in Susis Judæus nomine Mardocheus de tribu Gemini: qui descenderat de transmigratione Jechoniæ. Hic erat nutritius filiæ fratris Edessæ, quæ alio nomine dicebatur Hester, quam orbatam utroque parente Mardocheus adoptaverat in filiam. Hæc inter ceteras puellas tradita est eunucho: quæ non indicavit populum suum, sicut ei mandaverat Mardocheus: invenitque Hester gratiam in oculis eunuchi, & tradidit ei ornamenta pulchriora & VII puellas, quæ excolerent eam. Porro virgines per ordinem ingrediebantur ad regem, & quæ ab eo egressa fuerat, non poterat ad eum redire, nisi ex nomine eam vocaret. Mardocheus autem versabatur circa domum regis curas habens salutis filiæ. Tandem ex ordine venit dies, quo Hester ad regem ingressa est in ornatu specioso, & invenit gratiam apud regem, & fecit eam regnare pro Vasti, VII anno regni sui; & celebravit nuptias integro mense, donaque largitus est occasione nuptiarum juxta ejus magnificentiam regalem.

[6] [historia ex sacro Textu] Eodem tempore irati sunt duo eunuchi, regis janitores, & machinati sunt in mortem ejus, quod Mardocheum non latuit. Qui indicavit Hester & illa regi ex nomine Mardochei: quæsitumque est & inventum, & appensus est uterque in patibulo. Et traditum est Scripturæ in Annalibus regis, in quibus reges accidentia sui temporis registrabant. Post hæc Assuerus exaltavit Aman Amalechitem de stirpe Agag, fecitque eum post se primum in omni regno suo & adorabant eum omnes servi regis præter Mardocheum, qui propter patrias leges coram eo genua non flectebat. Quod attendens Aman indignatus est. Et accipiens, eum esse Hebræum, cogitavit omnes Hebræos perdere; qui erant in regno Assueri, veteri motus odio, quia Judæi perdiderant Amalechitas. Duodecimo igitur anno Assueri missa est sors in urnam coram Aman; quo die & quo mense gens Judæorum interfici deberet: & exivit sors decima quarta die mensis duodecimi. Aman autem suggerente regi, quod gens Judæorum novis legibus uteretur & regis jussa contemneret, pacemque regni turbaret; decrevit rex, ut gens illa omnino periret. Cumque Aman promisisset impendere decem millia talentorum argenti in gazophilacio regis ex bonis Judæorum, concessit rex omne illud argentum Aman, & quod de populo illo ageret, ut sibi placeret. Tulitque rex annulum quo utebatur, & dedit Aman, ut scriptas litteras ex nomine regis annulo suo signaret.

[7] [satis nota.] Tunc scripsit Aman nomine regis litteras annulo regis signans, ut occiderentur Judæi a parvulo usque ad senem & bona eorum diriperentur XIV die, XII mensis: statimque in Susis pependit edictum. Quod cum audissent Judæi, fleverunt. Hester quoque hoc audiens, accersivit Mardocheum, qui omnia ei per eunuchum significavit, & exemplum edicti ei misit, mandans ut ad regem intraret & ei pro suo populo supplicaret. Et quamvis Hester, juxta legem regis, non auderet ad eum ingredi, nisi vocata, sub pœna mortis; tamen in Domino confisa exposuit se periculo, & mandavit Mardocheo, ut omnes Judæi pro ea orarent & triduo jejunarent. Die autem tertio, præmissa oratione, induta regalibus stetit in atrio contra basilicam regis cum duabus puellis. Qui cum respexisset eam torvo vultu, timens Hester collapsa est. Quod cernens rex & ei compatiens, quia ipsam præ omnibus diligebat, surgens venit ad eam, & cœpit hortari, ne timeret, eo quod tali legi, quæ pro subditis facta erat, ipsa, utpote regina, non tenebatur. Illa vero surgens de angustia, regem osculata, invitavit eum & Aman ea die secum ad prandium. Et cum secum ambo comedissent, obtulit rex Hester, ut peteret quidquid ab eo vellet. Quæ iterum eos duos, videlicet regem & Aman tantum, pro die sequenti ad convivium invitavit, & tunc ab eo peteret quod optabat.

[8] Egressus est itaque Aman lætus: & videns Mardocheum sibi non assurrexisse, indignatus est, & vocatis amicis, indicavit eis omnem gloriam suam, addens, quod ipsum solum cum rege Hester ad convivium invitasset. Verumtamen nihil se habere putabat, dum viveret Mardocheus. Sed amicis consulentibus, jussit trabem excelsam parari, ut regi suggereret, quatenus Mardocheum in ipsa appenderet, & sic lætus ad convivium intraret. Noctem illam rex duxit insomnem, jussitque sibi deferri Annales & legi. Et ventum est ad locum, ubi erat scriptum, quod Mardocheus nunciasset ei facinus eunuchorum. Cumque rex interrogans audisset, quod ex hoc Mardocheus nihil præmii consecutus fuerat, quæsivit quis esset in atrio; & responderunt ei, quod Aman. Ipse enim intraverat, ut regi suggereret de morte Mardochei. Cumque vocatus intrasset, interrogavit cum Rex, quid fieri deberet viro, quem rex desiderabat honorare. Qui cogitans pro se dictum, respondit, quod indutus regalibus & coronatus, supra equum regis per totam civitatem deberet circumduci, tenente habenas primo de principibus regis. Statimque jussit rex, ut quidquid Aman dixerat, mane faceret Mardocheo, nihil omnino prætermittens. Quod cum fecisset, consternatus rediit domum. Et ecce nuncii regis compulerunt eum ad convivium reginæ venire.

[9] Finitoque convivio, dixit rex Hester, ut peteret quidquid vellet, quæ petiit sibi donari vitam & omni populo suo, cum per omnes provincias ab Aman mandati fuissent occidi. Quod Aman audiens, timuit. Rexque iratus surrexit & hortum intravit: & cum post horam redisset, invenit Aman super lectum reginæ corruisse, in quo ipsa jacebat, ut ei pro anima sua supplicaret, putansque quod eam opprimere vellet, exclamavit; & cum ab eunuchis audisset, quod trabem ad suspendium Mardochei parasset, jussit eum in ipsa immediate appendi, & dedit Hester donum Aman. Auditoque ab ea, quod Mardocheus patruus suus esset, dedit ei annulum suum, quem receperat ab Aman. Qui de mandato regis scripsit novas litteras, regis annulo signatas, prioribus contrarias, ad principes provinciarum, ne occiderentur Judæi, immo illos, qui parati erant ad interfectionem ipsorum, Judæi interficerent, & manus principum esset cum eis; & factum est nomen Judæorum celebre.

[10] Igitur præcedenti die ante diem qua Judæi occidi debebant, videlicet decima tertia die mensis duodecimi, percusserunt Judæi hostes suos plaga magna per omnes provincias ad septuaginta quinque millia. In Susis vero intersecerunt sexcentos viros. Die vero decima quarta solennitatem Domini celebrantes, convivia magna fecerunt. Deinde regis mandato suspensi sunt decem filii Aman, & omnis ejus progenies deleta est: & constitutus est Mardocheus loco Aman princeps primus post regem. Hester quoque regina servivit Domino omnibus diebus & genuit regi filium nomine Artaxerxem, qui post regem Assuerum in regno successit. Mortuo quoque Assuero regina Hester cum filio suo annis pluribus imperium tenuit, & post hæc in pace dormivit; sepulta in Susis in sepulchro regali. Hæc ex libro Hester & aliis voluminibus quibus supra.

Diese Seite ist ein Dokument und unterliegt nicht der inhaltlichen Gestaltung durch das Ökumenische Heiligenlexikon.
Wir werden Fehler deshalb nicht korrigieren.
Wir verantworten nur die Veröffentlichung.