DE SANCTO GAUDENTIO, EPISCOPO ARBENSI IN DALMATIA.
Sylloge ex Philippo Ferrario, & S. Petro Damiani.
SEC. XI.
[Commentarius]
Gaudentius, Ep. Arbensis in Dalmatia (S.)
G. H.
Arba, urbs Episcopalis in insula ejusdem nominis, ad oram Dalmatiæ, sub Dominio Veneto & Archiepiepiscopo Iaderino, inter Vegiam ad Occasum, & Curietam ad Ortum, Episcopis suis adnumerat S. Gaudentium: cujus meminit in Catalogo generali ad hunc primum Iunii Ferrarius his verbis: [Cultus S. Gaudentii.] Arbæ in Liburnia, S. Gaudentii Confessoris. Est autem Liburnia, pars Dalmatiæ inferioris, cum parte maritima Croatiæ. Citat Ferrarius in Notis Tabulas Ecclesiæ Arbensis, additque cetera ignorari. Ioannes Lucius lib. 2 regni Dalmatiæ & Croatiæ cap. XI, indicat Gaudentium Episcopum Dalmatiæ, cujus sanctitatem paucis describit Petrus Damianus, opusculo XIX de Abdicatione Episcopatus, ad Nicolaum II Romanum Pontificem: ubi Capite primo, inter alia exempla, istud inserit: [An Episcopus a Petro Damiano relatus,] Venerabilis quoque Gaudentius, Absarensis Episcopus, cujus ego familiaritatis dulcedinem merui, per quem Deus jam non ignobile miraculum fecerat, Episcopatum dimisit; & de Slavonico regno navigans, littoribus Anconitanæ urbis applicuit: a qua non longe, post biennium, feliciter obiit. En Sanctitatis insignia in Gaudentio: qui, ob dimissum Episcopatum, forsan a Ferrario solum Confessor cognominatur. At pro Arbensi aut Arbarensi urbe, nominata est a S. Petro Damiano Absarensis; cujus mentio est apud Lucium lib. 2 cap. 6, ubi Absarus dicitur pene deserta. Sed Sedem ibi fuisse Episcopalem necdum potuimus uspiam legere, [cum titulo Absarensis?] nisi in jam citato Petri Damiani tractatu. Hæc sunt, quæ de S. Gaudentio proponimus viris in Dalmatiæ eruditis, ut nobis dubia; quorum cupimus ulteriorem scientiam adipisci. Sed ab Anconitanis quoque, quoniam prope illos obiit, intelligere vellem, si aliqua ejus, in urbis vicinia, supersit memoria. Habemus Notitias Historicas Anconæ a Iuliano Saraceno, Ecclesiæ illius Decano vulgatas anno 1675, absque ulla talis Gaudentii mentione, ubi tamen debuisset præcipue coli: sed forte, translato in Sedem propriam corpore, cessavit omnis ejus colendi apud Anconitanos occasio. Interim tempus Episcopatus ejus referimus ad seculum Christi undecimum, quo & Nicolaus II Papa & Petrus Damianus floruerunt.